Lewis Bayly

Lewis Bayly
Clawr The Practice of Piety (1611)
Ganwyd	1565  Caerfyrddin
Bu farw	26 Hydref 1631  Bangor
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	offeiriad, athronydd, ysgrifennwr, diwinydd
Swydd	esgob
Plant	Nicholas Bayly

Clerigwr a fu'n Esgob Bangor ac awdur oedd Lewis Bayly neu Lewis Bayley (bu farw 26 Hydref 1631).

Bywgraffiad

Nid oes sicrwydd ymhle y cafodd ei eni; efallai Caerfyrddin yn ôl Y Bywgraffiadur Cymreig. Graddiodd o Goleg Exeter, Rhydychen, a daeth yn ficer Shipton-on-Stour, Swydd Gaerwrangon yn 1597, ac wedyn Evesham yn 1600, lle daeth hefyd yn brifathro'r ysgol ramadeg. Apwyntiwyd ef yn Esgob Bangor yn 1616.

Roedd yn gyfaill mawr i Syr John Wynn o Wydir, er iddynt ffraeo ar y dechrau pan geisiodd Bayly gyfyngu dylanwad yr uchelwr pwerus.

Mae'n fwyaf adnabyddus fel awdur The Practice of Piety (1611), llyfr defosiynol hynod o boblogaidd a gyfieithwyd i'r Gymraeg gan Rowland Vaughan o Gaergai fel Yr Ymarfer o Dduwioldeb yn 1630. Rhoddodd gefnogaeth i gyhoeddi Geiriadur John Davies, Mallwyd (1632).

Etifeddodd ei ŵyr Henry Bayly (1744-1812) ystâd Plas Newydd, Môn.