Jac a Wil
.jpg) | |
| Enghraifft o'r canlynol | deuawd gerddorol, sibling duo  |
|---|---|
| Label recordio | Welsh Teldisc, Recordiau Qualiton, Cwmni Recordiau Sain |
| Dod i'r brig | 1957 |
| Dod i ben | 1970s |
| Genre | Emynau, Cerddoriaeth Gymraeg, canu gwerin |
| Yn cynnwys | Jac Davies, Wil Davies |
Roedd Jac a Wil yn ddeuawd a oedd ymhlith artistiaid mwya poblogaidd Cymru yn yr 1950au a'r 1960au.
Bu'r ddau frawd o Gefneithin oedd Jac Davies (John Wesle Davies 1917 - 5 Chwefror 2008) a Wil Davies (1915 - 11 Medi 1987 yn gweithio dan ddaear yn y pwll glo. Buont yn diddanu torfeydd yng Nghymru o'r 1950au ymlaen yn canu clasuron fel "Adref Rwy'n Dod", "Pwy fydd yma mhen Can Mlynedd" a "Border Mam". Bu iddynt berfformio ar hyd neuaddau cyngherdd ac eisteddfodau Cymru a'r Albert Hall yn Llundain.[1] Urddwyd Jac i'r Orsedd yn 1991 dan yr enw 'Jac o Jac a Wil'.[2]
Personol[golygu | golygu cod]
Dau frawd oedd Jac a Wil. Yn rhan o deulu o naw o blant, chwech o frodyr a thair chwaer – Evelyn, Mary, Pat, Allenby, Tom, Wil, Corris, Cadfan a Jac. Plant i Mark a Catherine Davies, fferm 'Waunwen' ger pentref Cefneithin, Cross Hands, fferm fechan tua ugain erw oedd Waunwen. Glöwr oedd tad y ddau.
Ganwyd Wil yn 1915 a John Wesley Davies (Jac) yn 1917. Priododd Wil â Lena Hughes, a priododd Jac ag Ethel Morgan.[2]
Cefndir Cerddorol[golygu | golygu cod]
Byddai’r teulu’n mynd i gapel Tabernacl yng Nghefneithin. Yno y byddai’r teulu yn addoli a chanu ers yn ifanc, ac yn deulu cerddorol eu hunain. Bu iddynt ffurfio côr i’r teulu berfformio mewn digwyddiadau lleol, gyda’r enw Côr Yr Aelwyd. Erbyn eu harddegau, roedd Wil a Jac yn canu gyda Chôr Meibion Y Tymbl. Cyfeilydd y côr oedd Tom Hughes, a fyddai’n gymaint o ddylanwad ar yrfa gerddorol Jac a Wil.
Bu Jac a Wil yn aelodau grwpiau a chorau fel y Tumble Trobadours yn 1947 a Chôr Meibion Mynydd Mawr, yn ogystal a pherfformio fel deuawd.[2] Bu Jac hefyd yn aelod o Gôr Mynydd Mawr, Côr Meibion De Cymru, Cantorion Y Rhyd a’r Parti Bach.[2]
Hanes[golygu | golygu cod]
.jpg)
Cafodd y ddeuawd eu darganfod yn canu yn nhafarn y Cennen Arms, Trapp, ger Llandeilo gan y brodyr Alun ac Aneirin Talfan Davies yn 1957,[2] cynhyrchwyr cynnar y byd adloniant a theledu. Gwerthwyd dros 100,00 o'u recordiau dros yr hanner can mlynedd y buont yn diddanu.
Hyd ddiwedd ei oes, roedd Jac Davies yn wyneb adnabyddus ar Faes yr Eisteddfod Genedlaethol. Roedd yn heini ei gorff a'i goesau'n destun siarad gan y byddai bob amser yn gwisgo trowsus byr!
Bu farw Wil Davies o glefyd y llwch ar ddiwedd y 1980au, ond dathlodd ei frawd, Jac Davies ei ben blwydd yn 90 oed yn Ebrill 2007.
Ar achlysur y pen blwydd hwn, bu nifer o artistiaid amlyca' Cymru yn talu teyrnged i'r ddau frawd mewn rhaglen arbennig o Wedi 7 ar S4C. Ymhlith y cantorion roedd Bryn Terfel yn canu detholiad o hoff ganeuon Jac. Trefnodd ei deulu a ffrindiau barti arbennig iddo yng ngwersty'r Llwyn Iorwg yng Nghaerfyrddin.
Bu farw Jac Davies yn Chwefror 2008.
Darlledwyd rhaglen yn olrhain hanes Jac a Wil Davies ar BBC Radio Cymru, ddydd Sul, 10 Chwefror 2008 [3] ac ar 4 Ionawr 2009 hefyd.[4]
Disgograffi[golygu | golygu cod]
Roedd allbwn Jac a Wil dros gyfnod o 20 mlynedd yn fawr iawn gan sefydlu eu hunain fel un o brif berfformwyr Cymraeg yr 1950au a 60au.[1][2]
Recordiau Sengl ac EP[golygu | golygu cod]
- O Iesu Mawr / Nac Wyled Teulu Duw Sengl 10", 78rpm Recordiau Qualiton GM.2246 1958
- Gyfrif y Bendithion / Tŷ fy Nhad Sengl 10", 78rpm Recordiau Qualiton GM.2245 1958
- Duw Cariad Yw / Graig yr Oesoedd Sengl 10", 78rpm Recordiau Qualiton GM.2242 1958
- Yr Arw Groes / Gweddi Mam Sengl 10", 78rpm, Recordiau Qualiton GM.2241 1958
- Arfer Mam / O Dwed erth Mam Sengl 10", 78rpm, Recordiau Qualiton GM.2239 1958 (fersiwn GM.2239 yn gambrintiad o'r un sengl)
- Ble mae fy Machgen Hoff/Cawn fynd Adref Shellac, 10", 78 RPM, Mono, Recordiau Qualiton GM.2247 1958
- Gawn ni Gwrdd/Golau ar y Lan Shellac, 10", 78 rpm, Mono Recordiau Qualiton GM.2244 1958
- O Dwed wrth Mam / Arfer Mam Sengl 7", Mono Recordiau Qualiton WSP 5074 1959
- Cyfrif y Bendithion / Tŷ fy Nhad Sengl 7", Mono, Recordiau Qualiton WSP 5058 1959
- Ble mae fy Machgen Hoff / Cawn fynd Adref Sengl 7", Mono Recordiau Qualiton WSP 5060 1959
- Gawn ni Gwrdd / Golau ar y Lan Sengl 7", Mono, Recordiau Qualiton, WSP 5056, 1959
- O Iesu Mawr/Nac Wyled Teulu Duw Sengl 7", Mono, Recordiau Qualiton, WSP 5059 1959
- Pwy Fydd Yma Mewn Can Mlynedd/Duw Cariad Yw Sengl 7" WSP 5080 Recordiau Qualiton 1961, 2 fersiwn
- Jac a Wil Sing EP 7", EP Welsh Teldisc TEP 824 1963 2 fersiwn: un canol caled; un canol push-out
- Caneuon: Hen Feibl fy Mamgu; O Fewn Ychydig; Yr Eneth gadd ei Gwrthod; O Na Bawn ni fel Ef
- The Songs Of Jac A Wil EP 7" Welsh Teldisc TEP 821 1963; 2 fersiwn, un testun brown, un testun ddu
- Caneuon: Mae D'Eisiau Di Bob Awr; Mi Glwaf Dyner Lais; Y Nefol Wlad; Cof am y Cyfiawn Iesu
- Jac A Wil Favourites EP 7" Welsh Teldisc TEP 827 1964
- Caneuon: Adref rwyf yn Dod; Mae Popeth yn Dda; Yr Arw Groes; Diolch i Ti
" Jac a Wil Sing Familiar Songs EP 7", Welsh Teldisc TEP 846 1964
- Caneuon: Dyma Gariad fel y Moroedd; Arfer Mam; Calon Lan; Dring i Fynnu Yma
- Star Songs Of Jac A Wil Welsh Teldisc TEP 835 1964 4 fersiwn print wahanol, yr un côd
- Caneuon: O Dwed Wrth Mam; Gweddi Mam; Pwy Fydd yma mewn Can Mlynedd; Ble mae fy Machgen Hoff?
- Songs In Brotherly Harmony EP 7" Teldisc Evangelical SEP 304 1964, 2 fersiwn
- Caneuon: Tell Mother I'll be There; Nailed to the Cross; The Old Rugged Cross; He Died of a Broken Heart
- The Homely Songs Of Jac A Wil EP 7", Welsh Teldisc TEP 829 1964
- Caneuon: Rwyn Canu fel cana'r Aderyn; Border Bach; Hoff yw'r Iesu; Galwad Iesu
- Songs With Sentiment EP 7", Welsh Teldisc TEP840 1964
- Caneuon: Stori'r Groes; Iesu Cofia'r Plant; Ar Wely Gwellt; Dowch at y Ceidwad
- Yn Canu Carolau EP 7" Welsh Teldisc TEP 844 1964 2 fersiwn gyda dau glawr gwahanol ond yr un caneuon
- Caneuon: O Deuwch, Ffyddloniad; O Deued Pob Cristion; Sanctaidd Nos; Daith Iesu o'i Gariad
- Yn Canu Carolau EP 7" Welsh Teldisc TEP 855 1965
- Caneuon: Clywch lu'r Nef; Noel; Y Bore Hwn; Y Preseb
- Special Requests EP 7" Welsh Teldisc TEP 852 1965 2 fersiwn (yr un caneuon gan dau wasg argraffu recordiau gwahanol)
- Caneuon: Iesu, Iesu rwyt ti'n Ddigon; Cyrif Y Bendithion; Y Ddafad Golledig; Tyn am y Lan
- Tirion A Thyner/Dyma Feibl Annwyl Iesu EP 7" Recordiau Qualiton WSP 5070 1965 2 fersiwn canol caled a chanol push out
- Songs Of The Cross EP 7", Welsh Teldisc TEP 860 1966
- Caneuon: Bendigedig Fyddo'r Jesu; Dwed Cawn Ni Gwrdd; Wrth Y Groes; Dal Wrth Y Groes
- Caneuon Ysgafn EP 7", Welsh Teldisc TEP 869 1968
- Caneuon: Shani; Bywyd Diflino; Anti Lisa; Y Llais Yn Hen Gor Bach Y Fro
- Pwyso Ar Ei Fraich/Hapus Awr EP 7" Recordiau Qualiton WSP 5069, Dim manylion blwyddyn cyhoeddi. 3 fersiwn gwasgiad
Recordiau Albwm ac Amlgyfrannog[golygu | golygu cod]
- Caneuon Gorau Jac A Wil: Cyfrol 1 Casét C557G hefyd LP Mono SAIN 1057H Recordiau Sain 1976
- Caneuon Gorau Jac A Wil Cyfrol 2 Casét C567G hefyd LP Mono SAIN 1067 Recordiau Sain 1976
- Jac a Wil 3 Casét SAIN C712G hefyd LP SAIN 1112H Recordiau Sain 1977
- Jac a Wil Goreuon / Best Of CD, Albwm SCD 2330 Recordiau Sain 2001
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
- Byd o Gân: Atgofion Melys Jac Davies cofiant Jac gan Eurof Williams, Gwasg Gomer 2008; ISBN 9781843239581
Dolenni allannol[golygu | golygu cod]
- Jac a Wil erthygl ar Y Blog Recordiau Cymraeg
- Goreuon Jac a Wil ar Youtube tudalen gyda recordiad o albwm Goreuon Jac a Wil, Recordiau Sain (2005)
- Goreuon Jac a Wil (Recordiau Sain 2005 ar ffrwd lawrlwytho Apple Music
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ 1.0 1.1 "Jac a Wil". Discogs. Cyrchwyd 10 Ebrill 2024.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "Jac a Wil". Y Blog Recordiau Cymraeg. 15 Ebrill 2021.
- ↑ "Jac a Wil". BBC Cymru Fyw. 2008. Cyrchwyd 10 Ebrill 2024.
- ↑ "Jac a Wil". BBC Radio Cymru. Cyrchwyd 11 Ebrill 2024.
