Haplogrwp R1b (Cromosom-Y)

Haplogrwp R1b yn Ewrop

Mewn genynnau dynol, yr haplogrwp Cromosom-Y sy'n digwydd mwyaf aml yng Ngorllewin Ewrop a rhai rhannau o Ewroasia (megis Bashkortostan) yw Haplogrwp R1b. Mae i'w ganfod hefyd yng nghanolbarth Affrica, mewn llefydd fel Tsiad a Camerŵn. Mae R1b yn cael ei adnabod hefyd, ers 2004, gan bresenoldeb M343 sef y mwtaniad unigryw hwn ar Gromosom-Y. Yr enwau eraill sydd wedi cael eu defnyddio cyn yr ail-enwi yma yw Hg1 a Eu18.

Mae'n debygol i'r mwtaniad yma ddigwydd tua 18,500 o flynyddoedd yn ôl a gellir cyfeirio'n answyddogol ato fel Cromoson Celtaidd.

Mae 92.3% dynion yng Nghymru yn R1b.

Canran y boblogaeth sydd â'r Cromoson R1b

Mae'r canlynol yn cynnwys y rhan fwyaf o'r ymchwiliadau gwyddonol sydd wedi'u gwneud hyd yma (2010) yn Ewrop, Gogledd Affrica, y Dwyrain Canol a Chanol Asia:

Gwlad	Lleoliad	sampl	R-M269	Ffynhonnell
Cymru	Cenedlaethol	65	92.3%	Balaresque et al. (2009)
Sbaen	Gwlad y Basg	116	87.1%	Balaresque et al. (2009)
Iwerddon	Cenedlaethol	796	85.4%	Moore et al. (2006)
Sbaen	Catalwnia	80	81.3%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Ille-et-Vilaine	82	80.5%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Haute-Garonne	57	78.9%	Balaresque et al. (2009)
Lloegr	Cernyw	64	78.1%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Loire-Atlantique	48	77.1%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Finistère	75	76.0%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Basgiaid	61	75.4%	Balaresque et al. (2009)
Sbaen	Dwyrain Andalucia	95	72.0%	Balaresque et al. (2009)
Sbaen	Castilla La Mancha	63	72.0%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Vendée	50	68.0%	Balaresque et al. (2009)
Ffrainc	Baie de Somme	43	62.8%	Balaresque et al. (2009)
Lloegr	Swydd Gaerlŷr	43	62.0%	Balaresque et al. (2009)
Sbaen	Galisia	88	58.0%	Balaresque et al. (2009)
Sbaen	Gorllewin Andalucia	72	55.0%	Balaresque et al. (2009)
Yr Eidal	Gogledd-ddwyrain (Ladin)	79	60.8%	Balaresque et al. (2009)
Portiwgal	De	78	46.2%	Balaresque et al. (2009)
Yr Eidal	Gogledd-orllewin	99	45.0%	Balaresque et al. (2009)
Denmarc	Cenedlaethol	56	42.9%	Balaresque et al. (2009)
Yr Iseldiroedd	Cenedlaethol	84	42.0%	Balaresque et al. (2009)
Yr Eidal	Gogledd-ddwyrain	67	41.8%	Battaglia et al. (2008)
Rwsia	Bashkirs	471	34.40%	Lobov (2009)
Yr Almaen	Bafaria	80	32.3%	Balaresque et al. (2009)
Yr Eidal	Gorllewin Sisili	122	30.3%	Di Gaetano et al. (2009)
Slofenia	Cenedlaethol	75	21.3%	Battaglia et al. (2008)
Slovenia	Cenedlaethol	70	20.6%	Balaresque et al. (2009)
Twrci	Canol	152	19.1%	Cinnioğlu et al. (2004)
Gweriniaeth Macedonia	Albaniaid	64	18.8%	Battaglia et al. (2008)
Yr Eidal	Dwyrain Sisili	114	18.4%	Di Gaetano et al. (2009)
Creta	Cenedlaethol	193	17.0%	King et al. (2008)
Yr Eidal	Sardinia	930	17.0%	Contu et al (2008)
Iran	Gogledd	33	15.2%	Regueiro et al. (2006)
Moldofa		268	14.6%	Varzari (2006)
Gwlad Groeg	Cenedlaethol	171	13.5%	King et al. (2008)
Twrci	Gorllewin	163	13.5%	Cinnioğlu et al. (2004)
Rwmania	Cenedlaethol	54	13.0%	Varzari (2006)
Twrci	Dwyrain	208	12.0%	Cinnioğlu et al. (2004)
Algeria		93	11.8%	Robino et al. (2008)
Rwsia	Roslavl	107	11.2%	Balanovsky et al. (2008)
Irac	Cenedlaethol	139	10.8%	Al-Zahery et al. (2003)
Nepal	Newar	66	10.60%	Gayden et al. (2007)
Serbia	Cenedlaethol	100	10.0%	Belaresque et al. (2009)
Bosnia-Herzegovina	Serb	81	6.2%	Marjanovic et al. (2005)
Iran	De	117	6.0%	Regueiro et al. (2006)
Rwsia	Repievka	96	5.2%	Balanovsky et al. (2008)
UAE		164	3.7%	Cadenas et al. (2007)
Bosnia-Herzegovina	Bosniak	85	3.5%	Marjanovic et al. (2005)
Pakistan		176	2.8%	Sengupta et al. (2006)
Rwsia	Belgorod	143	2.8%	Balanovsky et al. (2008)
Rwsia	Ostrov	75	2.7%	Balanovsky et al. (2008)<
Rwsia	Pristen	45	2.2%	Balanovsky et al. (2008)
Bosnia-Herzegovina	Croat	90	2.2%	Marjanovic et al. (2005)
Qatar		72	1.4%	Cadenas et al. (2007)
China		128	0.8%	Sengupta et al. (2006)
India	amryw	728	0.5%	Sengupta et al. (2006)
Croatia	Osijek	29	0.0%	Battaglia et al. (2008)
Yemen		62	0.0%	Cadenas et al. (2007)
Tibet		156	0.0%	Gayden et al. (2007)
Nepal	Tamang	45	0.0%	Gayden et al. (2007)
Nepal	Kathmandu	77	0.0%	Gayden et al. (2007)
Japan		23	0.0%	Sengupta et al. (2006)

Tabl amlder (R-P25)

Gellir canfod tabl o'r data diweddaraf ar Cruciani et al (2010). Dyma'r prif ganfyddiadau:

Cyfandir	Poblogaeth	#Nifer	Cyfanswm%	R-P25*	R-V88	R-M269	R-M73
Affrica	Gogledd Affrica	691	5.9%	0.0%	5.2%	0.7%	0.0%
Affrica	Canoldir Sahel	461	23.0%	0.0%	23.0%	0.0%	0.0%
Affrica	Gorllewin Affrica	123	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%
Affrica	Dwyrain Affrica	442	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%
Affrica	De Affrica	105	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%
Ewrop	Gorllewin Ewrop	465	57.8%	0.0%	0.0%	57.8%	0.0%
Ewrop	Gogledd-orllewin Ewrop	43	55.8%	0.0%	0.0%	55.8%	0.0%
Ewrop	Canol Ewrop	77	42.9%	0.0%	0.0%	42.9%	0.0%
Ewrop	Gogledd-ddwyrain Ewrop	74	1.4%	0.0%	0.0%	1.4%	0.0%
Ewrop	Rwsia	60	6.7%	0.0%	0.0%	6.7%	0.0%
Ewrop	Dwyrain Ewrop	149	20.8%	0.0%	0.0%	20.8%	0.0%
Ewrop	Y Balcanau	510	13.1%	0.0%	0.2%	12.9%	0.0%
Asia	Gorllewin Asia	328	5.8%	0.0%	0.3%	5.5%	0.0%
Asia	De Asia	288	4.8%	0.0%	0.0%	1.7%	3.1%
Asia	De-ddwyrain Asia	10	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%
Asia	Gogledd-ddwyrain Asia	30	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%	0.0%
Asia	Dwyrain Asia	156	0.6%	0.0%	0.0%	0.6%	0.0%
	TOTAL	5326

Dolenni allanol

• (Saesneg) Atlas y Daith Dynol National Geographic: The Genographic Project

Eginyn erthygl sydd uchod am fioleg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.