Gweriniaeth Catalwnia (2017)

Oddi ar Wicipedia
Jump to navigation Jump to search
Ambox currentevent.svg
Mae'r erthygl hon yn cofnodi mater cyfoes. Gall y wybodaeth sydd ynddi newid o ddydd i ddydd.
Gweriniaeth Catalwnia
República Catalana
Baner Catalwnia Arfbais Catalwnia
Baner Arfbais
Arwyddair:
Anthem: Els Segadors
"Y Cynaeafwyr"
Lleoliad Catalwnia
Prifddinas Barcelona
Dinas fwyaf
Iaith / Ieithoedd swyddogol Catalaneg, Ocsitaneg, Sbaeneg ac Araneg
Llywodraeth Gweriniaeth
Carles Puigdemont
Cyhoeddiad o Annibyniaeth
 27 Hydref 2017
Arwynebedd
 - Cyfanswm
 - Dŵr (%) 		 
32108 km² (55ed)
8.67
Poblogaeth
 - Amcangyfrif 2006
 - Cyfrifiad 2016
 - Dwysedd 		 
7,522,596 (85ed)
7,522,596
-/km² (-)
CMC (PGP)
 - Cyfanswm
 - Y pen 		Amcangyfrif -
$336.162 (-)
- (-)
Indecs Datblygiad Dynol (-) - (-) – -
Arian cyfred Ewro (€) (EUR)
Cylchfa amser
 - Haf 		CET (UTC+1)
CEST (UTC+2)
Côd ISO y wlad .se1
Côd ffôn ++34 93 (Barcelona)
+34 97 (gweddill Catalwnia)
1 Hefyd .eu

Sefydlwyd Gweriniaeth Catalwnia (Catalaneg: República Catalana, Sbaeneg: República Catalana, Ocsitaneg: Republica Catalana) gan Lywodraeth Catalwnia ar 27 Hydref 2017.[1][2][3] Fe'i sefydlwyd yn dilyn pleidlais o dros 90% o blaid annibyniaeth yn Refferendwm ynghylch annibyniaeth Catalwnia 2017. Roedd y refferendwm yma'n anghyfreithlon yn ôl Llywodraeth Sbaen, ac nid yw wedi cydnabod Gweriniaeth Catalwnia.[4]

O fewn hanner awr i Lywodraeth Catalwnia wneud Datganiad o Annibyniaeth, gosododd Senedd Sbaen Erthygl 155 o Gyfansoddiad Sbaen mewn grym a diarddelwyd (neu diswyddwyd) prif swyddogion y Llywodraeth a diddymwyd Llywodraeth Catalwnia gan Mariano Rajoy gan alw Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2017. Mewn ymateb i hyn, dywedodd Arlywydd Catalwnia, Carles Puigdemont, mai dim ond Llywodraethau all ddileu neu ddiarddel llywodraethau, mewn democratiaeth. Galwodd hefyd ar Gatalaniaid i wrthsefyll yn heddychlon cynlluniau Sbaen i weithredu Erthygl 155.

Wedi'r Datganiad o Annibyniaeth, a datganiad gan Carles Puigdemont yn sefydlu Gweriniaeth Catalwnia, dechreuodd llywodraeth Sbaen weithredu yn erbyn yr ymgyrch dros annibyniaeth ac yn erbyn Llywodraeth catalwni; ni chodwyd dwrn yn eu herbyn mewn unrhyw fodd.[5][6] Trodd Puigdemont aa nifer o'i Gabined yn alltud i Wlad Belg gan fod gwys i'w herlyn ym Madrid wedi'i gyhoeddi. Y cyhuddiadau yn eu herbyn gan y Twrnai Cyffredinol oedd: gwrthryfela, annog gwrthryfel (sedition) a lladrad ('lladrad'[7]) [8][9][9] drennydd, datganodd llys yn Sbaen fod y Datganiad o Annibyniaeth wedi'i ganslo.[10] Arestiwyd 9 o aelodau o Weriniaeth Catalwnia ar 2 Tachwedd a chyhoeddwyd gwarant Ewropeaidd i arestio Puigdemont a phedwar arall nad oeddent wedi mynd i'r llys.[11][12]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]

  1. ↑ "Self-Catalan parliament (only 70 parlamentarians of 140) votes to declare independence from Spain". The Guardian. 27 Hydref 2017. Cyrchwyd 27 October 2017.
  2. ↑ "Catalans race to create a new currency and economic fortress as independence counter-attack builds". The Telegraph. 28 October 2017. Cyrchwyd 31 October 2017.
  3. ↑ "El Gobierno ve "efectos jurídicos y vinculantes" en la declaración de independencia". La Vanguardia (yn Spanish). 30 October 2017. Cyrchwyd 31 Hydref 2017.CS1 maint: Unrecognized language (link)
  4. ↑ "Catalan parliament declares independence from Spain". Reuters. 27 October 2017. Cyrchwyd 27 Hydref 2017.
  5. ↑ Tadeo, Maria; Strauss, Marine; Duarte, Esteban (30 October 2017). "Catalonia Bows to Spanish Authority as Rajoy's Strategy Prevails". Bloomberg. Cyrchwyd 30 October 2017.
  6. ↑ "Work resumes normally in Catalonia as Spain enforces direct rule". Barcelona, Madrid. Reuters. 30 October 2017. Cyrchwyd 30 October 2017.
  7. ↑ Geiriadur yr Academi
  8. ↑ Guindal, Carlota (30 October 2017). "La Fiscalía se querella contra Puigdemont y el Govern por rebelión y sedición". La Vanguardia (yn Spanish). Cyrchwyd 30 October 2017.CS1 maint: Unrecognized language (link)
  9. ↑ 9.0 9.1 Jones, Sam (30 October 2017). "Spanish prosecutor calls for rebellion charges against Catalan leaders". The Guardian. Barcelona. Cyrchwyd 30 October 2017.
  10. ↑ "El Constitucional suspende la declaración de independencia de Catalunya". eldiario.es (yn Spanish). 31 October 2017. Cyrchwyd 31 October 2017.CS1 maint: Unrecognized language (link)
  11. ↑ Jones, Sam (2 Tachwedd 2017). "Spanish judge jails eight members of deposed Catalan government". The Guardian. Madrid. Cyrchwyd 2 Tachwedd 2017.
  12. ↑ "Catalan ex-ministers held by Spain court". BBC News. 2 Tachwedd 2017.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gweriniaeth_Catalwnia_(2017)&oldid=4723771"