Crawen waedlyd y conwydd
| Crawen waedlyd y conwydd Stereum sanguinolentum
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Russulales |
| Teulu: | Stereaceae |
| Genws: | Stereum[*] |
| Rhywogaeth: | Stereum sanguinolentum |
| Enw deuenwol | |
| Stereum sanguinolentum (Schwein. & Alb.) Fr. | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Stereaceae yw'r Crawen waedlyd y conwydd (Lladin: Stereum sanguinolentum; Saesneg: Bleeding Conifer Crust).[1] 'Y Crawennau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Crwstyn neu haen sych yw 'cramen'. Mae'r teulu Stereaceae yn gorwedd o fewn urdd y Russulales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Awstralia, Affrica a Gogledd America. Fe'i ceir hefyd yn Seland Newydd.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Stereaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Crawen waedlyd y conwydd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Stereum laciniatum | Stereum laciniatum | |
| Stereum lugubre | Stereum lugubre | |
| Stereum luteobadium | Stereum luteobadium | |
| Stereum martiniae | Stereum martiniae | |
| Stereum membranaceum | Stereum membranaceum | |
| Stereum miquelianum | Stereum miquelianum | |
| Stereum murraii | Stereum murraii | |
| Stereum nitens | Stereum nitens | |
| Stereum nitidulum | Stereum nitidulum | |
| Stereum obscurum | Stereum obscurum |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Crawen waedlyd y conwydd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.