Alcemi: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →Cyfeiriadau: remove redundant template, link FA now managed from Wikidata, removed: {{Cyswllt erthygl ddethol|es}} (5) using AWB |
|||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:William Fettes Douglas - The Alchemist.jpg| |
[[Delwedd:William Fettes Douglas - The Alchemist.jpg|bawd|dde|"Renel the Alchemist", gan William Douglas, 1853]] |
||
Daw'r gair '''alcemi''' (weithiau '''alcemeg''') o'r gair [[Arabeg]] الخيمياء ''al-khīmiyā' ''<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=alchemy Online Etymology Dictionary]</ref>) sef yr astudiaeth cynnar o [[natur]], [[athroniaeth]] a'r [[goruwchnaturiol]] ynghyd â [[Cemeg|chemeg]]. Sylwer ar y gair Arabeg, ''al'' + ''khimiya'', sef "(Y) Cemeg": roedd yn llawer mwy na dim ond ceisio troi [[metal]]au megis [[plwm]] yn [[aur]]. |
Daw'r gair '''alcemi''' (weithiau '''alcemeg''') o'r gair [[Arabeg]] الخيمياء ''al-khīmiyā' ''<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=alchemy Online Etymology Dictionary]</ref>) sef yr astudiaeth cynnar o [[natur]], [[athroniaeth]] a'r [[goruwchnaturiol]] ynghyd â [[Cemeg|chemeg]]. Sylwer ar y gair Arabeg, ''al'' + ''khimiya'', sef "(Y) Cemeg": roedd yn llawer mwy na dim ond ceisio troi [[metal]]au megis [[plwm]] yn [[aur]]. |
Fersiwn yn ôl 03:34, 5 Ionawr 2017
Daw'r gair alcemi (weithiau alcemeg) o'r gair Arabeg الخيمياء al-khīmiyā' [1]) sef yr astudiaeth cynnar o natur, athroniaeth a'r goruwchnaturiol ynghyd â chemeg. Sylwer ar y gair Arabeg, al + khimiya, sef "(Y) Cemeg": roedd yn llawer mwy na dim ond ceisio troi metalau megis plwm yn aur.
Roedd alcemi yn gyfuniad o'r disgyblaethau uchod a'r canlynol: metaleg, ffiseg, meddygaeth, astroleg, semioteg, cyfriniaeth, ysbrydaeth, a chelf. Roedd yn cael ei ymarfer ym Mesopotamia, Yr Aifft, Persia, India, Japan, Corea, Tsieina, Groeg a Rhufain, ac yna yn Ewrop hyd at y 19eg ganrif - cyfnod hir o dros 2500 o flynyddoedd.