Maredudd ab Owain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Awdurdod |
B →Cyfeiriadau: 4 gweithred, replaced: {{Authority control}} → {{Rheoli awdurdod}} using AWB |
||
Llinell 16: | Llinell 16: | ||
{{bocs olyniaeth | cyn = [[Owain ap Hywel]] | teitl = [[Teyrnas Deheubarth|Brenin Deheubarth]] | blynyddoedd = [[987]] – [[999]] | ar ôl = [[Edwin ab Einion]]<br>a [[Cadell ab Einion]]}} |
{{bocs olyniaeth | cyn = [[Owain ap Hywel]] | teitl = [[Teyrnas Deheubarth|Brenin Deheubarth]] | blynyddoedd = [[987]] – [[999]] | ar ôl = [[Edwin ab Einion]]<br>a [[Cadell ab Einion]]}} |
||
{{diwedd-bocs}} |
{{diwedd-bocs}} |
||
{{Rheoli awdurdod}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Maredudd ab Owain}} |
{{DEFAULTSORT:Maredudd ab Owain}} |
||
Llinell 24: | Llinell 26: | ||
[[Categori:Teyrnoedd Deheubarth]] |
[[Categori:Teyrnoedd Deheubarth]] |
||
[[Categori:Teyrnoedd Gwynedd]] |
[[Categori:Teyrnoedd Gwynedd]] |
||
{{Authority control}} |
Fersiwn yn ôl 11:12, 26 Ebrill 2015
Roedd Maredudd ab Owain (bu farw 999) yn frenin Gwynedd a Deheubarth. Llwyddodd i sefydlu ei awdurdod dros y rhan fwyaf o Gymru, ac eithrio'r de-ddwyrain.[1]
Bywgraffiad
Roedd Maredudd yn fab i Owain ap Hywel Dda, brenin Deheubarth. Pan aeth Owain yn rhy hen i arwain mewn brwydr, cymerodd Maredudd ei le, ac yn 986 llwyddodd i gipio Gwynedd o ddwylo Cadwallon ab Ieuaf. Yr oedd Gwynedd wedi bod yn rhan o derynas ei daid, Hywel Dda ac mae'n debyg fod y teulu yn parhau i'w hawlio. Ar farwolaeth Owain yn 988 daeth Maredudd yn frenin Deheubarth hefyd. Efallai fod y cyfan o Gymru heblaw Gwent a Morgannwg yn rhan o'i deyrnas.[1]
Mae cofnod amdano yn ymosod ar safleoedd gwŷr Mercia ar hyd y ffin a chofnodir hefyd ei fod wedi talu pris o geiniog y pen i ryddhau nifer o'i ddeiliaid oedd wedi eu cymeryd yn garcharorion yn ymosodiadau'r Llychlynwyr. Yr oedd ymosodiadau y Daniaid yn broblem barhaus yn ystod teyrnasiad Maredudd. Yn 987 ymosododd y Daniad Godfrey Haroldson ar Ynys Môn gan ladd mil o wŷr a dwyn dwy fil ymaith yn garcharorion.[1]
Bu Maredudd farw yn 999 ac mae'n cael ei ddisgrifio ym Mrut y Tywysogion fel "brenin mwyaf clodfawr y Brutaniaid".[2] Yn dilyn ei farwolaeth enillwyd gorsedd Gwynedd yn ôl i linach Idwal Foel gan Cynan ap Hywel.[1]
Cyfeiriadau
Rhagflaenydd: Cadwallon ab Ieuaf |
Brenin Gwynedd 986 – 999 |
Olynydd: Cynan ap Hywel |
Rhagflaenydd: Owain ap Hywel |
Brenin Deheubarth 987 – 999 |
Olynydd: Edwin ab Einion a Cadell ab Einion |