Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1898

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1898
	Tîm Lloegr
Dyddiad	5 Chwefror – 2 Ebrill 1898
Gwledydd	Lloegr; Iwerddon; yr Alban; Cymru
Ystadegau'r Bencampwriaeth
Pencampwyr	neb
Gemau a chwaraewyd	5
Sgoriwr y nifer fwyaf; o bwyntiau	Huzzey (10)
Sgoriwr; y nifer fwyaf; o geisiadau	Fookes (2); Huzzey (2); Tom Scott, (2)
← 1897 (Blaenorol)	(Nesaf) 1899 →

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1898 oedd yr 16eg ornest yng nghyfres Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad. Chwaraewyd pum gêm rhwng 5 Chwefror a 2 Ebrill. Ymladdwyd hi gan Loegr, Iwerddon, Yr Alban, a Chymru.

Am yr ail flwyddyn yn olynol, hawliodd Lloegr y teitl yn unig ar y ffaith bod yr Undebau Cartrefi eraill yn dal i fod mewn anghydfod chwerw. Roedd Undeb Rygbi'r Alban yn dal yn ddig am achos Arthur Gould; anghydfod am roi tysteb i Arthur Gould, oedd yn cael ei ystyried fel tâl am chwarae gêm amatur gan y gwledydd eraill. Penderfynodd yr Alban i beidio chware gêm yn erbyn Cymru, oherwydd yr Anghydfod. Roedd y penderfyniad hwn yn golygu mai Lloegr a arweiniodd y tabl sgorio ar ddiwedd yr ornest er y byddai enillydd gem Yr Alban V. Cymru wedi cipio'r Bencampwriaeth pe bai wedi ei gystadlu.

Mae'r mwyafrif o ffynonellau yn rhestru canlyniad pencampwriaeth 1897 fel un "heb ei chwblhau" oherwydd nad oes modd dod i benderfyniad teg ar bwy oedd yn fuddugol.

System sgorio[golygu | golygu cod]

Penderfynwyd ar y gemau ar gyfer y tymor hwn ar bwyntiau a sgoriwyd. Roedd cais werth tri phwynt, tra bod trosi gôl wedi’i chicio o’r cais yn rhoi dau bwynt ychwanegol. Roedd gôl a ollyngwyd o'r marc a gôl adlam ill dau werth pedwar pwynt. Roedd goliau cosb werth tri phwynt.

Tabl[golygu | golygu cod]

Safle	Gwlad	Gemau				Pwyntiau			Table points
Safle	Gwlad	Chwarae	Ennill	Cyfartal	Colli	Dros	Yn erbyn	Gwahan.	Table points
1	Lloegr	3	1	1	1	23	19	+4	3
2	yr Alban	2	1	1	0	11	3	+8	3
3	Cymru	2	1	0	1	18	17	+1	2
3	Iwerddon	3	1	0	2	12	25	−13	2

Canlyniadau[golygu | golygu cod]

5 Chwefror 1898

Lloegr	6–9	Iwerddon

Richmond

19 Chwefror 1898

Iwerddon	0–8	yr Alban

Belffast

12 Mawrth 1898

yr Alban	3–3	Lloegr

Caeredin

12 Mawrth 1898

Iwerddon	3–11	Cymru

Limerick

2 Ebrill 1898

Lloegr	14–7	Cymru

Llundain

Heb ei chwarae: Yr Alban v. Cymru

Y gemau[golygu | golygu cod]

Lloegr v. Iwerddon[golygu | golygu cod]

5 Chwefror 1898

Lloegr	6–9	Iwerddon
Cais: Robinson Cosb: Byrne		Cais: Lindsay Magee Cosb: Bulger

Athletic Ground Richmond
Dyfarnwr: DG Findaly (Yr Alban)

Lloegr J. F. Byrne (Mosley) capt., Tot Robinson (Percy Park), Ernest Fookes (Sowerby Bridge), Osbert Mackie (Prifysgol Caergrawnt), William Bunting (Richmond), Harry Myers (Keighley), Philip Jacob (Blackheath), Frederick Jacob (Richmond), Richard Pierce (Lerpwl), Frederick Shaw Cleckheaton), Robert Oakes (Hartlepool Rovers), Frank Stout (Caeloyw), Herbert Dudgeon (Richmond), Joseph Blacklock (Aspatria), Charles Edward Wilson Charles Edward Wilson (Blackheath)

Iwerddon: Pierce O'Brien-Butler (Monkstown), S Lee (C R Gogledd yr Iwerddon) capt., Lucius Gwynn (Monkstown), Lawrence Bulger (Lansdowne), FC Purser (Prifysgol Dulyn), Louis Magee (Bective Rangers), G G Allen (Derry), J E McIlwaine (C R Gogledd yr Iwerddon), J H Lytle (Lansdowne), W G Byron (C R Gogledd yr Iwerddon), M Ryan (Rockwell College), J Ryan (Rockwell College), H Lindsay (Armagh), J G Franks (Prifysgol Dulyn), J. L. Davis (Monkstown) ^[1]

Iwerddon v. Yr Alban[golygu | golygu cod]

19 Chwefror 1898

Iwerddon	0–8	yr Alban
		Cais: Tom Scott (2) Trosiad: TM Scott

Balmoral Showgrounds, Belffast
Dyfarnwr: ET Gurdon (Lloegr)

Iwerddon: Pierce O'Brien-Butler (Monkstown), Frederick Smithwick (Monkstown), Lucius Gwynn (Monkstown), Lawrence Bulger (Lansdowne), FC Purser (Prifysgol Dulyn), Louis Magee (Bective Rangers), GG Allen (Derry) capt., JE McIlwaine (C R Gogledd yr Iwerddon), JH Lytle (Lansdowne), WG Byron (C R Gogledd yr Iwerddon), M Ryan (Rockwell College), J Ryan (Rockwell College), H Lindsay (Armagh), JG Franks (Prifysgol Dulyn), J. L. Davis (Monkstown)

Yr Alban: J M Reid (Edinburgh Academicals), RT Neilson (Gorllewin yr Alban), Edward Spencer (Clydesdale), A R Smith (Prifysgol Rhydychen) capt., T Scott (Hawick), J T Mabon (Jed-Forest), M Elliot (Hawick), G C Kerr(Durham), A MacKinnon (Albanwyr Llundain), M C Morrison (Royal HSFP), W M C McEwan (Edinburgh Academicals), T M Scott (Hawick), R Scott (Hawick), John Dykes (Clydesdale), H O Smith (Watsonians) ^[2]

Yr Alban v. Lloegr[golygu | golygu cod]

12 Mawrth 1898

yr Alban	3–3	Lloegr
Cais: McEwan		Cais: Royds

Powderhall, Caeredin
Dyfarnwr: J Dodds (Iwerddon)

Yr Alban: JM Reid (Edinburgh Academicals), RT Neilson (Gorllewin yr Alban), TA Neslon (Prifysgol Rhydychen), A R Smith (Prifysgol Rhydychen) capt., T Scott (Hawick), J T Mabon (Jed-Forest), M Elliot (Hawick), G C Kerr (Durham), A MacKinnon (Albanwyr Llundain), M C Morrison (Royal HSFP), W M C McEwan (Edinburgh Academicals), TM Scott (Hawick),R Scott (Hawick), John Dykes]] (Clydesdale),HO Smith (Watsonians)

Lloegr J. F. Byrne (Mosley) capt., Percy Stout (Caerloyw), William Pilkington (Prifysgol Caergrawnt), Percy Royds (Blackheath), William Bunting (Richmond), Geoffrey Unwin (Blackheath), Arthur Rotherham (Richmond), Frederick Jacob| (Richmond), James Shaw (Royal Naval Engineering College Keyham), Harold Ramsden (Bingley), Robert Oakes (Hartlepool Rovers), Frank Stout (Caerloyw), Herbert Dudgeon (Richmond), James Davidson (Aspatria), William Ashford (Richmond) ^[3]

Iwerddon v. Cymru[golygu | golygu cod]

18 Mawrth 1898

Iwerddon	3-11	Cymru
Cosb: Bulger		Cais: Dobson Huzzey Trosiad: Bancroft Cosb: Bancroft

Limerick Lawn Tennis Club, Limerick
Dyfarnwr: AJ Turnbull (Yr Alban)

Iwerddon: J Fulton (C R Gogledd yr Iwerddon), Frederick Smithwick (Monkstown), W Gardiner (C R Gogledd yr Iwerddon) capt., Lawrence Bulger (Lansdowne), FC Purser (Prifysgol Dulyn), Louis Magee (Bective Rangers), A Barr (Methodistiaid Belffast), JE McIlwaine (C R Gogledd yr Iwerddon), WG Byron (C R Gogledd yr Iwerddon), M Ryan (Rockwell College), J Ryan (Rockwell College), H Lindsay (Armagh), TJ Little (Bective Rangers), JG Franks (Prifysgol Dulyn), T McCarthy (Cork)

Cymru: Billy Bancroft (Abertawe) capt., Viv Huzzey (Caerdydd), Gwyn Nicholls (Caerdydd), William Pussy Jones (Caerdydd), Tom Pearson (Casnewydd), Selwyn Biggs (Caerdydd), Jack Elliott (Caerdydd), Hopkin Davies (Abertawe), Tom Dobson (Caerdydd), David Daniel (Llanelli), William Alexander (Llwynypia), George Boots (Casnewydd), Dick Hellings (Llwynypia), Fred Cornish (Caerdydd), Joseph Booth (Pontymister)

Lloegr v. Cymru[golygu | golygu cod]

2 Ebrill 1898

Lloegr	14–7	Cymru
Cais: Fookes (2) Frank Stout Percy Stout Trosiad: Byrne		Cais: Huzzey G. Adlam: Huzzey

Rectory Field, Blackheath
Maint y dorf: 20,000
Dyfarnwr: JT Magee (Iwerddon)

Lloegr J. F. Byrne (Mosley) capt., Percy Stout (Caerloyw), Ernest Fookes (Sowerby Bridge), Percy Royds (Blackheath), William Bunting (Richmond), Robert Livesay (Blackheath), Arthur Rotherham (Richmond), Frederick Jacob (Richmond), James Shaw (RNEC Keyham), Harold Ramsden (Bingley), Robert Oakes (Hartlepool Rovers), Frank Stout (Caerloyw), Herbert Dudgeon (Richmond), James Davidson (Aspatria), William Ashford (Richmond)

Cymru: Billy Bancroft (Abertawe) capt., Viv Huzzey (Caerdydd), Gwyn Nicholls (Caerdydd), William Pussy Jones (Caerdydd), Tom Pearson (Casnewydd), Selwyn Biggs (Caerdydd), Jack Elliott (Caerdydd), Hopkin Davies (Abertawe), Tom Dobson (Caerdydd), David Daniel (Llanelli), William Alexander (Llwynypia), George Boots (Casnewydd), Dick Hellings (Llwynypia), Fred Cornish (Caerdydd), Dai Evans (Penygraig) ^[4]

Lloegr
Cymru

Ffynonellau[golygu | golygu cod]

Godwin, Terry (1984). The International Rugby Championship 1883-1983. London: Willows Books. ISBN 0-00-218060-X.
Griffiths, John (1987). The Phoenix Book of International Rugby Records. London: Phoenix House. ISBN 0-460-07003-7.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

↑ "England v Ireland". Evening Express. 1898-02-05. Cyrchwyd 2021-01-31.
↑ "Ireland v Scotland". Evening Express. 1898-02-19. Cyrchwyd 2021-01-31.
↑ "FOOTBALL - Scotland v England". William Llewellyn Williams - The South Wales Daily Post. 1898-03-14. Cyrchwyd 2021-01-31.
↑ Pearce, Walter Alfred (1898-04-02). "WALES V ENGLAND". Evening Express. Cyrchwyd 2021-01-31.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

"6 Nations History". rugbyfootballhistory.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Rhagfyr 2007. Cyrchwyd 2020-09-01.

Rhagflaenydd Y Pedair Gwlad 1897	Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1898	Olynydd Y Pedair Gwlad 1899

[1] "England v Ireland". Evening Express. 1898-02-05. Cyrchwyd 2021-01-31.

[2] "Ireland v Scotland". Evening Express. 1898-02-19. Cyrchwyd 2021-01-31.

[3] "FOOTBALL - Scotland v England". William Llewellyn Williams - The South Wales Daily Post. 1898-03-14. Cyrchwyd 2021-01-31.

[4] Pearce, Walter Alfred (1898-04-02). "WALES V ENGLAND". Evening Express. Cyrchwyd 2021-01-31.

[1]

[2]

[3]

[4]