Mistar Urdd

Oddi ar Wicipedia
Mistar Urdd
Enghraifft o'r canlynolmasgot Edit this on Wikidata
CrëwrWynne Melville Jones Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1976 Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Mr Urdd gyda'r dylunydd Wyn Mel (Wynne Melville Jones) yn Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth, 2023

Mistar Urdd (1976- ) yw'r personoliad o logo coch, gwyn a gwyrdd trionglog Urdd Gobaith Cymru

Gwreiddiau[golygu | golygu cod]

Crëwyd Mistar Urdd ym Medi 1976 gan Wynne Melville Jones, Swyddog Cyhoeddusrwydd yr Urdd ar y pryd[1]. Mewn cyfweliad a'r Western Mail yn 2006 dywedodd Jones "edrychais ar fathodyn yr Urdd - triongl mewn coch, gwyn a gwyrdd - a meddwl ei fod yn fflat a diflas. Tynnais lun gwên arno a gweld trawsnewidiad yn syth, ategais drwyn, llygaid ac aelodau".[2]

Ymddangosodd Mistar urdd fel cymeriad byw am y tro cyntaf yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Maesteg ym 1979 gyda'r diddanwr Mici Plwm yn gwisgo lifrau'r cymeriad.[3]

Nwyddau[golygu | golygu cod]

Yn wreiddiol roedd Mistar Urdd yn gymeriad dau ddimensiwn yn cael ei atgynhyrchu ar fathodynnau, llyfrau lloffion a nwyddau eraill. Rhoddwyd contract i gwmni gwneud teganau meddal Wendy Davies, Trefyclo i greu gonciau tri dimensiwn o'r cymeriad; roedd yr archeb gyntaf am werth £50 o deganau ond wedi iddynt werthu mewn dim o dro rhoddwyd ail archeb iddi werth £12,000.[4]

Yn ogystal ag ymddangos ar fathodynnau, mygiau a nwyddau traddodiadol eraill defnyddiwyd y logo ar ddillad hefyd megis pyjamas, capiau nos, crysau a thrôns; ym 1978 achosodd y trôns anghydfod rhyng-eisteddfodol pan orfodwyd stondin yr Urdd ar faes Eisteddfod Ryngwladol Llangollen i roi'r gorau i'w gwerthu gan nad oedd yr eisteddfodwyr rhyngwladol yn credu ei fod yn weddus i werthu dillad isaf mewn eisteddfod.[2]

Bu gonc Mistar Urdd ar daith i'r gofod ym 1998 gyda Dafydd Rhys Williams gofodwr o Ganada o dras Cymreig gan deithio i'r Orsaf Ofod Ryngwladol[5] .

Pen Gwyn[golygu | golygu cod]

Yn 1979, cyflwynwyd ffrind i Mistar Urdd o'r enw Pen Gwyn, cymeriad yn hannu o Batagonia. Yn yr 1980au ymddangosodd Mistar Urdd a Pen Gwyn ar ffurf cartŵn yng nghylchgrawn Deryn. Yn ogystal fe ryddhawyd cân Pen Gwyn, wedi'i chyfansoddi gan Geraint Davies a'i pherfformio gan Emyr Wyn[6]

Cerddoriaeth[golygu | golygu cod]

Mae Mistar Urdd wedi bod yn destun sawl can. Yn 1979 cyhoeddwyd record 7 modfedd gyda dau gan a gyfansoddwyd gan Geraint Davies; ar ochr un roedd y gan Mistar Urdd yn cael ei ganu gan Mistar Urdd ei hun (gan ddefnyddio llais Emyr Wyn) ac yn cynnwys y gytgan enwog:

Hei, Mistar Urdd yn dy goch gwyn a gwyrdd
Mae hwyl i gael ym mhobman yn dy gwmni.
Hei, Mistar Urdd, tyrd am dro ar hyd y ffyrdd,
Cawn ganu'n cân i holl ieuenctid Cymru.

Ar ail ochr y record mae Ray Gravell yn canu Y Fi, A Mistar Urdd, A'r Crysau Coch[7]

Yn 2002 ail recordiwyd cân Mistar Urdd gan CIC yn rhan o ymgyrch gyhoeddusrwydd fawr yn dilyn cyfnod anodd clwy'r traed a genau.[5]

Yn 2011 recordiodd y cymeriad Rapsgaliwn o wasanaeth plant Cyw S4C fersiwn newydd rap o gan Mistar Urdd Hei! Mistar Urdd a Rapsgaliwn er mwyn hybu rhaglenni'r sianel o Eisteddfod yr Urdd, Abertawe a'r fro.[8]

Ym 1997 cyhoeddodd y grŵp Super Furry Animals y gan Trôns Mr Urdd fel ail ochr i'w record Hermann Loves Pauline yng ngwledydd Prydain ac fel ychwanegiad i fersiwn yr UDA o'u halbwm Mwng.[9]

Roedd y grŵp Angylion Stanli yn canu cân gwatwar mewn gigs yn y 1980au cynar o'r enw Ffa Coffi Mistar Urdd ond gwrthododd cwmni Sain ei recordio.

Cafwyd can llai ffafriol i Mistar Urdd ar albwm 2005 Malwod a Morgrug gan MC Saizmundo, lle mae'r artist yn sôn am y pleser o gicio Mr Urdd druan.[10]

Ar 25 Ionawr 2022, dyddiad 100fed pen-blwydd Urdd Gobaith Cymru, torrodd cân Mistar Urdd dwy record byd Guinness World Records am y nifer fwyaf o fideos â uwch lwythwyd i Twitter a Facebook o bobl yn canu'r un gân mewn awr.[11]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Gweiddi - Hei Mistar Urdd adalwyd 1 Mehefin 2016
  2. 2.0 2.1 Who'd have thought Mr Urdd had a dark past? adalwyd 1 Mehefin 2016
  3. Daily Post Mistar Urdd celebrates his 40th birthday at the Eisteddfod in Flint adalwyd 1 Mehefin 2016
  4. Y Cymro Pen-blwydd hapus Mistar Urdd Archifwyd 2016-06-02 yn y Peiriant Wayback. adalwyd 1 Mehefin 2016
  5. 5.0 5.1 Pen-blwydd Mistar Urdd adalwyd 2 Mehefin 2016
  6. Croeso nôl, Pen Gwyn! , BBC Cymru Fuw, 24 Mai 2015. Cyrchwyd ar 2 Mehefin 2016.
  7. Mistar Urdd - Discography adalwyd 2 Mehefin 2016
  8. Hei! Mistar Urdd a Rapsgaliwn adalwyd 2 Mehefin 2016
  9. Mwng (15th Anniversary Edition) Super Furry Animals adalwyd 2 Mehefin 2016
  10. BBC Saizmundo Malwod a Morgrug...Medi 2005 adalwyd 2 Mehefin 2016
  11. "Urdd breaks two world records on 100th birthday". BBC News (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-10-16.