Vitellius
Vitellius | |
---|---|
![]() Portread o Vitellius ar ddarn arian o gelc Llanfaches (Amgueddfa Lleng Rufeinig Cymru) | |
Ganwyd |
24 Medi 0015 ![]() Nuceria Alfaterna ![]() |
Bu farw |
22 Rhagfyr 0069 ![]() Achos: execution by drowning ![]() Rhufain ![]() |
Dinasyddiaeth |
Rhufain hynafol ![]() |
Galwedigaeth |
gwleidydd, person milwrol ![]() |
Swydd |
ymerawdwr Rhufain, seneddwr Rhufeinig, Conswl Rhufeinig ![]() |
Tad |
Lucius Vitellius the Elder ![]() |
Mam |
Sextilia ![]() |
Priod |
Petronia, Galeria Fundana ![]() |
Plant |
Vitellius Petronianus, Vitellia, Vitellius Germanicus ![]() |
Aulus Vitellius (7 neu 24 Medi 12 neu 15 OC – 20 Rhagfyr 69 OC) oedd wythfed Ymerawdwr Rhufain. Roedd y trydydd o bedwar ymerawdwr yn ystod Blwyddyn y Pedwar Ymerawdwr (69 OC).
Perthynai Vitellius i deulu amlwg yn Rhufain, a daeth yn Gonswl yn 48 OC. Yn ystod teyrnasiad Nero penodwyd ef yn Broconswl talaith Affrica, Yn 68 OC penododd yr ymerawdwr Galba ef yn bennaeth y fyddin yn nhalaith Germania Inferior. Cynorthwyodd ei filwyr i orchfygu gwrthryfel gan Julius Vindex, ond yr oedd y milwyr yn teimlo nad oeddynt wedi cael y diolch dyledus gan Galba am wneud hyn. Ar 2 Ionawr 69 cyhoeddwyd Vitellius yn ymerawdwr gan ei lengoedd. Yn fuan wedyn cychwynodd y fyddin am Rufain.
Ym mrwydr gyntaf Bedriacum, gorchfygodd byddin Vitellius lengoedd Otho, oedd wedi disodli Galba fel ymerawdwr. Yn dilyn hunanladdiad Otho, aeth Vitellius ymlaen i Rufain fel ymerawdwr. Erbyn hyn yr oedd cystadleuydd arall am yr ymerodraeth. Roedd y llengoedd yn nhlaleithiau Judea a Syria wedi cyhoeddi Titus Flavius Vespasianus yn ymerawdwr, a chychwynodd llengoedd y dwyrain tua Rhufain i geisio ennill yr orsedd i Vespasian. Gorchfygwyd llengoedd Vitellius gan fyddin dan arweiniad Antonius Primus yn ail frwydr Bedriacum. Aeth byddin Primus ymlaen i Rufain, lle lladdwyd Vitellius. Daeth Vespasian yn ymerawdwr yn ei le.
Rhagflaenydd: Otho |
Ymerawdwr Rhufain 17 Ebrill – 20 Rhagfyr 69 OC |
Olynydd: Vespasian |