Styffylwr
Dyfais yw'r styffylwr,[1] hefyd styffylydd, stwfflwr ac ar lafar staplwr sy'n cael ei defnyddio i atodi dalennau o bapur, plastig neu daflenni pren trwy osod stwffwl drwy'r elfennau sydd angen eu hatodi. Mae'r 'stwffwl' neu 'staplen' ("staple", sef yr 'hoelen' sy'n dal y papurach at ei gilydd) fel arfer wedi ei wneud o haearn sydd fel arfer yn siap hitsgwar tair-ochrog ond o dan rym y styffylwr bydd dau ben miniog yn cau am fewn gan amgau'r deunydd papur mewn un gafael, megis crafanc.
Caiff y stwffwl ei ddatod o'r papur, pren neu decstil gan declyn datstyffylwr.
Styffylu Pensaeriïol[golygu | golygu cod]
Defnyddiwyd styffylau yng nghyfnod yr Ymerodraeth Rufeinig. Byddai rhai ohonynt wedi'u gwneud o bren ar ffurf cynffon ddwbl, ond y rhai a ddefnyddiwyd fwyaf oedd rhai o efydd. Dewisiwyd efydd oherwydd, yn ogystal â bod yn fwy gwydn, nid yw'n ocsideiddio wrth i'r haearn gynyddu mewn cyfaint a rhannu'r cerrig. Yn anffodus i haneswyr y presenol, mae'r arfer o ddefnyddio'r metel hwn, neu'n hytrach arfer lladron a'r cyhoedd wedi hynny, i ddwyn y metal, wedi cyfrannu'n fawr at ddinistrio henebion.
Yn yr Oesoedd Canol, defnyddiwyd styffylau haearn i glymu'r meini nadd ("ashlar" yn Saesneg) yn yr un rhes. Byddent yn gosod y meini'n ddyblau yn bleth gan ffurfio cadwyn gerrig. Y ffordd fwyaf solet o uno 'boncyff' y garreg nadd oed eu llithro yn nhrwch y cerrig a'u gosod gyda phlwm os fyddai'r math o garreg a ddefnyddiwyd yn gallu gwrthsefyll gwres heb hollti. Pan nad oedd yn bosib defnyddio plwm defnyddiwyd swlffwr yn lle.
Defnyddiwyd copr yn ogystal ag efydd wrth ddefnyddio'r styffylau ar waith marmor , neu fe'u gofalwyd gyda cîn i osgoi ocsideiddio. Mabwysiadwyd gwahanol ffurfiau yn ôl eu bwriad i sicrhau a dal simneiau'r neu gysylltu darnau a oedd wedi'u gwahanu:
- Yn yr achos cyntaf, defnyddiwyd 'sawdl' sydd wedi'u gwneud o haearn neu gopr
- Yn yr ail achos, defnyddiwyd styffylau siâp T
Mae'r 'pawen' yn ddyfais gymharol ddatblygedig ar gyfer Louis XV, brenin Ffrainc,[2] ac ers hynny maent wedi cael esblygiad mawr o ran maint yn ogystal ag mewn cymwysiadau.
Styffylwr Swyddfa[golygu | golygu cod]
Gyda'r tŵf yn y defnydd o bapur a biwrocratiaeth yn y 19g crewyd galw am ddefais i ddal dalennau o bapur at ei gilydd.[3]
Cafwyd y patent gyntaf dros ddyfais i styffylu gan George McGill yn 1866 ar gyfer patent yn yr UDA[4] for a small, bendable brass paper fastener that was a precursor to the modern staple. In 1867, he received U.S. patent 67,665[5] i greu gwasg fyddai'n rhoi stwffwl ar bapur. Dangosodd ei ddyfais yn yr Arddangosfa Canmlwyddiant (Centennial Exhibition) yn Philadelphia yn 1876 gan barhau i weithio ar y ddyfais ac amrwyiaethu arni am y ddegawd nesa. Cyflwynwyd patent ym Mhyrdain yn 1868 i C.H. Gould ac un arall yn yr UDA i Albert Kletzker o St. Louis.
Defnydd[golygu | golygu cod]
Yn y bôn mewn tai a swyddfeydd, defnyddir styffylau bach fel deunydd ysgrifennu ar gyfer grwpio papurau a dogfennau, ond mewn diwydiannau a gweithgynhyrchu gwaith saer neu ddodrefn defnyddir styffylau diwydiannol sydd â'r cryfder i styffylau ewinedd. maint mawr Mae'r styffylau'n cael eu marchnata mewn cetris a'u rhoi ar waith drwy'r styffylwr. Er mwyn eu tynnu gallwch chi â llaw neu â defnyddio dyfais fach a gynlluniwyd at y diben hwn.
Dulliau styffylu[golygu | golygu cod]
Ar gyfer cymalau neu atodiadau parhaol trefnir gwaelod neu 'einion' y styffylwr fel bod y stwffwl ar gau. Mae siâp U cychwynnol y stwffwl yn mynd i siâp gwastad gyda'r breichiau U wedi'u plygu i mewn.
Ar gyfer uniadau dros dro, mae gwaelod y styffylwr yn cael ei gylchdroi fel bod breichiau'r U yn cael eu plygu allan. Felly, mae'r undeb yn gymharol sefydlog ond yn hawdd ei ddadwneud.
Stwfflwr Meddygol[golygu | golygu cod]
Defnyddir amrywiaeth ar y ddyfais styffylu ym myd meddygaeth. Defnyddir y styffylwr ar gyfer gwaith anastomosis meddygol - pan fydd angen uno dau organ neu rhan o ddau organ at ei gilydd.
Yn wahanol i'r stwfflwr papur cyffredin, does gan y stwfflwr meddygol ddim 'einion' - hynny yw, darn fetal i'w stwfflwr unigol bwyso yn ei erbyn o dan y papur i gau y stwfflwr (pin). Bydd y pin yn cau wrth i'r meddyg bwyso'r styffylwr yn erbyn anaf y claf a bydd hynny'n achosi i'r pin ddod allan o'r ddyfais a chau yn y canol i greu pin hirsgwâr.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Dolenni[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ https://geiriaduracademi.org/
- ↑ Nodyn:Ref-llibre
- ↑ "Antique Staplers & Other Paper Fasteners". Early Office Museum. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2006-03-17. Cyrchwyd 2006-03-10. Unknown parameter
|deadurl=ignored (help) - ↑ "View the Patent". Cyrchwyd 2010-06-10.[dolen marw]
- ↑ "View the Patent". Cyrchwyd 2010-06-10.