Rhyw a'r gyfraith

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Rhyw a'r Gyfraith)
Rhyw a'r Gyfraith
Materion Cymdeithasol
Hawliau · Moeseg
Pornograffi · Sensoriaeth
Hilgymysgedd
Priodas hoyw · Homoffobia
Ardal golau coch
Oed cydsynio
Trais · Caethweisiaeth
Moesoldeb gyhoeddus · Normiau
Troseddau penodol
Gall amrywio yn ôl gwlad
Godineb · Llosgach
Llithio
Cyfathrach rywiol gwyrdroedig
Sodomiaeth · Sodomiaeth · Söoffilia
Trosglwyddo troseddol o HIV
Enwaedu
Aflonyddu rhywiol · Anweddusdra cyhoeddus
Adran 63 y DU (2008) · Pornograffi o blant
Ymosodiad rywiol · Treisio · Trais statudol
Camdrin rhywiol (Plant)
Puteindra a Phimpio

Mae'r erthygl hon yn edrych ar sut y mae rhywioldeb ac ymddygiad rhywiol yn cysylltu â'r, ac yn cael ei reoli gan, gyfreithiau dynol.

Yn gyffredinol, penderfyna'r gyfraith weithredoedd sydd naill ai'n cael eu hystyried yn gamdrin rhywiol, neu ymddygiad yr ystyria llywodraeth gwlad i fod yn amhriodol neu'n groes i gonfensiynnau cymdeithas. Yn ogystal, ystyrir rhai categorïau o ymddygiad yn droseddau hyd yn oed os yw'r bobl sy'n ei wneud wedi cydsynio iddo. O ganlyniad, amrywia rhyw a'r gyfraith o fan i fan.

Gelwir gweithredoedd rhywiol sydd wedi eu gwahardd gan gyfraith gwlad yn "droseddau rhyw".

Oed cydsynio[golygu | golygu cod]

Er na ymddengys yr ymadrodd oed cydsynio mewn deddfau cyfreithiol,[1] pan yn cyfeirio at weithgarwch rhywiol, mae'r oed cydsynio'n cyfeirio at yr oed ifancaf yr ystyrir person yn gymwys yn gyfreithiol i gydsynio i weithgarwch rhywiol. Ni ddylid cymysgu hyn â'r oed y mwyafrif, neu'r oedran priodi.

Amrywia'r oed cydsynio o awdurdodaeth i awdurdodaeth.[1] Tuedda'r ystod oedran fod rhwng 16 a 18 years, ond ceir cyfreithiau lle nodir oedrannau rhwng 9 a 21 hefyd. Mewn nifer o awdurdodaethau, dehonglir oed cydsynio i olygu oed meddyliol neu ffrwythiannol.[2] O ganlyniad, gall ddioddefwyr fod o unrhyw oed cronolegol os ydy eu hoed meddyliol o dan yr oed cydsynio.[3]

Mae rhai awdurdodaethau yn gwahardd gweithgarwch rhywiol tu allan i briodas gyfreithiol yn gyfangwbl. Gall yr oed berthnasol amrywio hefyd yn ôl y weithred rywiol, rhyw yr actorion, a chyfyngiadau eraill megis camdriniaeth o bŵer neu sefyllfa. Mae rhai awdurdodaethau'n rhoi ystyriaeth arbennig i blant dan oedran sy'n gwneud gweithredoedd rhywiol a'i gilydd, yn hytrach na gosod un oed pendant.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. 1.0 1.1 (2005) The Age of Consent: Young People, Sexuality and Citizenship. Palgrave Macmillan. ISBN 1-4039-2173-3
  2. [1] Archifwyd 2013-06-05 yn y Peiriant Wayback. [2][dolen marw] [3] Archifwyd 2013-06-05 yn y Peiriant Wayback. [4] [5][dolen marw]
  3. [6] Archifwyd 2007-10-12 yn y Peiriant Wayback. [7][dolen marw] [8] Archifwyd 2013-06-05 yn y Peiriant Wayback. [9] [10]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Esiamplau o gyfreithiau mewn gwledydd gwahanol: