Neidio i'r cynnwys

Rhwd tafod yr hydd

Oddi ar Wicipedia
Rhwd tafod yr hydd
Milesina scolopendrii
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Pucciniales
Teulu: Pucciniaceae
Enw deuenwol
'

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Pucciniaceae yw'r Rhwd tafod yr hydd (Lladin: Milesina scolopendrii; Saesneg: Hart's Tongue Fern Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Pucciniaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.

Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]

Ffyngau

[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Pucciniaceae

[golygu | golygu cod]

Mae gan Rhwd tafod yr hydd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Puccinia arundinacea ß epicaula Puccinia arundinacea ß epicaula
Puccinia emaculata Puccinia emaculata
Puccinia melanocephala Puccinia melanocephala
Puccinia phragmitis Puccinia phragmitis
Puccinia poarum Puccinia poarum
Pucciniola argophyllae Pucciniola argophyllae
Pucciniola atriplicis Pucciniola atriplicis
Pucciniola aureus Pucciniola aureus
Pucciniola limosellae Pucciniola limosellae
Rhwd brown gwenith Puccinia recondita
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Rhwd tafod yr hydd gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.