Rhwd mieri fioled
| Rhwd mieri fioled Phragmidium violaceum | |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Pucciniales |
| Teulu: | Phragmidiaceae |
| Enw deuenwol | |
| ' | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Phragmidiaceae yw'r Rhwd mieri fioled (Lladin: Phragmidium violaceum; Saesneg: Violet Bramble Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Phragmidiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Asia ac Affrica. Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Phragmidiaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Rhwd mieri fioled ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Phragmidium acaenae | Phragmidium acaenae | |
| Phragmidium americanum | Phragmidium americanum | |
| Phragmidium andersonii | Phragmidium andersonii | |
| Phragmidium arcticum | Phragmidium arcticum | |
| Phragmidium potentillae | Phragmidium potentillae | .jpg) |
| Rhwd corfieri | Phragmidium acuminatum | |
| Rhwd mafon | Phragmidium rubi-idaei |  |
| Rhwd mieri fioled | Phragmidium violaceum |  |
| Rhwd rhosod | Phragmidium mucronatum |  |
| Rhwd rhosyn bwrned | Phragmidium rosae-pimpinellifoliae | .jpg) |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Rhwd mieri fioled gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.