Rhwd-swigen pinwydden wen
Rhwd-swigen pinwydden wen Cronartium ribicola | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Fungi |
Dosbarth: | |
Urdd: | Pucciniales |
Teulu: | Cronartiaceae |
Enw deuenwol | |
' |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Cronartiaceae yw'r Rhwd-swigen pinwydden wen (Lladin: Cronartium ribicola; Saesneg: White Pine Blister Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Cronartiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.
Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Cronartiaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Rhwd-swigen pinwydden wen ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
---|---|---|
Cronartium arizonicum | Cronartium arizonicum | |
Cronartium coleosporioides | Cronartium coleosporioides | |
Cronartium comandrae | Cronartium comandrae | |
Cronartium comptoniae | Cronartium comptoniae | |
Cronartium conigenum | Cronartium conigenum | |
Cronartium flaccidum | Cronartium flaccidum | |
Cronartium himalayense | Cronartium himalayense | |
Cronartium pini | Cronartium pini | |
Peridermium californicum | Peridermium californicum | |
Rhwd-swigen pinwydden wen | Cronartium ribicola |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.