Rhif 33, Stryt Fawr, Wrecsam

Oddi ar Wicipedia
Rhiff 33, Stryt Fawr - yr hen fanc Martins
Rhif 33, Stryt Fawr, Wrecsam (ochr y de)

Adeilad hanesyddol rhestredig gradd II yng nghanol Wrecsam, gogledd-ddwyrain Cymru, yw Rhif 33, Stryt Fawr.

Lleoliad[golygu | golygu cod]

Mae Rhif 33 Stryt Fawr yn sefyll ar ochr ddeheuol y stryd, yng nghanol y ddinas. Mae'r adeilad yn rhan o res o adeiladau hanesyddol gyda chymeriad masnachol rhwng Stryt yr Eglwys a Stryt Yorke.

Hanes[golygu | golygu cod]

Adeiladwyd Rhif 33 Stryt Fawr yn 1907 gan y penseiri Grayson & Ould o Lerpwl ar gyfer y Bank of Liverpool. [1] Roedd y banc wedi agor cangen yn Wrecsam yn 1898. [2]

Yn 1918, prynodd Bank of Liverpool Martin's Bank, ond ar ôl y cydsoddiad cadwodd y sefydliad newydd yr enw Martins Bank. [3] Erbyn 1951, cangen Wrecsam oedd cangen hynaf y banc yng Nghymru. [2]

Yn 1969, cafodd Martins Bank ei brynu gan Barclays Bank. [3] Yn fwy diweddar, roedd Rhif 33 Stryt Fawr yn cael ei ddefnyddio fel swyddfeydd.

Disgrifiad[golygu | golygu cod]

Mae Rhif 33 Stryt Fawr yn adeilad tri llawr yn yr arddull Palazzo. Adeiladwyd yr llawr gwaelod o feini nadd gwyn, tra bod y lloriau uchaf o dywodfaen coch. Mae rhes o golofnau o dywodfaen coch ar ffasâd yr adeilad uwchben y llawr gwaelod. [1]

Mae'r adeilad yn rhan o grŵp o adeiladau hanesyddol o arddulliau gwahanol, sy'n cynnwys yr adeilad Allied Assurance (Rhif 29), tafarndy'r Royal Oak a'r hen fanc Cynilion Ymddiriedolwyr (“Trustee Savings Bank”) (Rhif 43).

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. 1.0 1.1 "Listed Buildings - Full Report - Heritage Bill Cadw Assets - Reports". Cadw. Cyrchwyd 6 Rhagfyr 2022.
  2. 2.0 2.1 "11-72-90 Wrecsam". Martins Bank's branches in Wales. Cyrchwyd 6 Rhagfyr 2022.
  3. 3.0 3.1 "Beginning of the End - the Martins Bank story". Martins Bank. Cyrchwyd 6 Rhagfyr 2022.