Plwtoniwm

Plwtoniwm
Plwtoniwm mewn cynhwysydd
Symbol	Pu
Rhif	94
Dwysedd	19.816 g/cm³

Elfen gemegol synthetig ac ymbelydrol ydy Plwtoniwm sydd â'r symbol Pu a'r rhif atomig 94 yn y tabl cyfnodol. Ei liw ydy arian-gwyn, ond mae'n pylu yn yr aer gan ocsideiddio.

Modrwy o blwtoniwm sydd a'i burdeb yn 99.96%, yn pwyso 5.3 kg, a'i ddiametr yn 11 cm. Mae hyn yn ddigon i wneud un bom.

Mae ganddo 20 isotop ymbelydrol. Y mwyaf sefydlog o'r rhain ydy ²⁴⁴Pu gyda'i hanner-oes o 80 miliwn blwyddyn. Eisotop pwysicaf plwtoniwm ydy ²³⁹Pu, sydd a hanner-oes o 24,100 blwyddyn, gan ei fod yn cael ei ddefnyddio mewn arfau niwclear.

Cafodd ei ddarganfod a'i greu am y tro cyntaf yn Rhagfyr 1940 gan Glenn T. Seaborg a'i dîm o wyddonwyr ym Mhrifysgol Califfornia, Berkeley.

Eginyn erthygl sydd uchod am gemeg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.