Actinid
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | cyfres gemegol  |
|---|---|
| Math | elfen gemegol, Elfen cyfnod 7 |
| Symbol | An |
| Rhan o | tabl cyfnodol |
| Yn cynnwys | thoriwm, protactiniwm, wraniwm, Neptwniwm, Plwtoniwm, Americiwm, Curiwm, Berceliwm, Califforniwm, Einsteiniwm, Ffermiwm, Mendelefiwm, Nobeliwm, Lawrenciwm |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Ceir 14 elfen gemegol yn y grwp yma a elwir yn actinad (lluosog: actinadau) ac mae iddynt rifau atomig rhwng 90 a 103; o thoriwm i lawrenciwm. Mae'r enw'n tarddu o'r elfen honno a elwir yn actiniwm, yn Grŵp 3 y tabl cyfnodol. Defnyddir hefyd yr enw actinid.
Dim ond thoriwm ac wraniwm a geir yn naturiol ar y ddaear; mae gweddill y grwp yn cael eu gwneud gan ddyn - hynny yw - yn elfennau synthetig. Mae pob un yn ymbelydrol.
Cemeg[golygu | golygu cod]
| Rhif Atomig | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 | 102 | 103 |
| Enw'r Elfen | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr |
| Atomau | 7s26d1 | 7s26d2 | 7s25f26d1 | 7s25f36d1 | 7s25f46d1 | 7s25f6 | 7s25f7 | 7s25f76d1 | 7s25f9 | 7s25f10 | 7s25f11 | 7s25f12 | 7s25f13 | 7s25f14 | 7s25f147p1 |