Pastwn crych
| Pastwn crych Clavulina rugosa
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Cantharellales |
| Teulu: | Clavulinaceae |
| Genws: | Clavulina[*] |
| Rhywogaeth: | Clavulina rugosa |
| Enw deuenwol | |
| Clavulina rugosa (Bull.) J.Schröt. | |
.jpg)
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Clavulinaceae yw'r Pastwn crych (Lladin: Clavulina rugosa; Saesneg: Wrinkled Club).[1] 'Ffyngau'r Pastynnau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'pastwn' yw 'pastynnau'. Mae'n perthyn I'r grwp 'Ffyngau Cwrel' ac edrych fel sbageti. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Cwrel rhychog. Mae'r teulu Clavulinaceae yn gorwedd o fewn urdd y Cantharellales.
Defnyddir y ffwng hwn wedi'i goginio mewn bwydydd a gellir ei fwyta'n amrwd.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yng Ngogledd America.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Clavulinaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Pastwn crych ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Burgella flavoparmeliae | Burgella flavoparmeliae | |
| Burgella lutea | Burgella lutea | |
| Clavulicium delectabile | Clavulicium delectabile | |
| Clavulicium extendens | Clavulicium extendens | |
| Clavulicium globosum | Clavulicium globosum | |
| Clavulicium macounii | Clavulicium macounii |  |
| Clavulicium pilatii | Clavulicium pilatii | |
| Clavulicium spurium | Clavulicium spurium | |
| Clavulicium venosum | Clavulicium venosum | |
| Membranomyces spurius | Membranomyces spurius |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Pastwn crych gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
| Gofal! |
|
Er bod rhai madarch yn fwytadwy, mae eraill yn fwytadwy gan rai pobl ond yn wenwyn i eraill! |