Giuseppe Garibaldi

Giuseppe Garibaldi
Ganwyd	4 Gorffennaf 1807  Nice
Bu farw	2 Mehefin 1882  (74 oed) Caprera
Dinasyddiaeth	Kingdom of Sardinia, Riograndense Republic, Brenhiniaeth yr Eidal, Y 3edd Wladwriaeth Ffrengig, First French Empire
Galwedigaeth	gwleidydd, ysgrifennwr, hunangofiannydd, gwrthryfelwr milwrol
Swydd	Aelod o Gynulliad Cenedlaethol Ffrainc, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy, member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Sardinia
Plaid Wleidyddol	The Extreme, Historical Left, Action Party, Young Italy, Action Party
Priod	Anita Garibaldi, Giuseppina Raimondi, Francesca Armosino
Plant	Ricciotti Garibaldi, Rosa Garibaldi, Teresa Garibaldi, Clelia Garibaldi, Manlio Garibaldi, Rosita Garibaldi, Anita Garibaldi, Menotti Garibaldi
Gwobr/au	Grand Officer of the Military Order of Italy, Gold Medal of Military Valour, Commemoration Medal for the thousand of Marsala
Llofnod

Mae "Garibaldi" yn ailgyfeirio i'r erthygl hon. Am ddefnyddiau eraill, gweler Garibaldi (gwahaniaethu).

Arweinydd milwrol a gwleidyddol Eidalaidd oedd Giuseppe Garibaldi (4 Gorffennaf, 1807 – 2 Mehefin, 1882).

Ganed Garibaldi yn ninas Nice yn Ffrainc. Daeth yn gapten llong yn 1832. Y flwyddyn wedyn, hwyliodd i Taganrog, Rwsia, lle cyfarfu a Giovanni Battista Cuneo, alltud o'r Eidal ac aelod o fudiad La Giovine Italia ("Yr Eidal Ieuanc"), a oedd wedi ei sefydlu gan Giuseppe Mazzini i geisio uno'r Eidal a'i rhyddhau o reolaeth Awstria. Yn Genefa yn ddiweddarach ym 1833, cyfarfu a Mazzini ei hun. Ymunodd Garibaldi a'r Carbonari, ac yn Chwefror 1834 Montevideo, Wrwgwái, yn 1841, lle priododd ei wraig, Anita. Cymerodd ran amlwg yn Rhyfel Cartref Wrwgwái, gan ffurfio lleng o Eidalwyr ac ennill nifer o fuddugoliaethau.

Dychwelodd i'r Eidal yn 1848, a chymerodd ran amlwg yn yr ymladd yno. Gorchfygodd fyddin Ffrengig lawer mwy ar 30 Ebrill 1849, ond yn ddiweddarach y flwyddyn honno bu raid iddo ffoi i San Marino. Bu yn Ninas Efrog Newydd am gyfnod. Dychwelodd i'r Eidal yn 1854, ac enillodd nifer o fuddugoliaethau dros yr Awstriaid. Bu ganddo ran amlwg yn y brwydrau a arweiniodd at uno'r Eidal.

Eginyn erthygl sydd uchod am Eidalwr neu Eidales. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.