Geoffrey Elton

Geoffrey Elton
Geoffrey Elton
Ganwyd	17 Awst 1921 ; Tübingen
Bu farw	3 Rhagfyr 1994, 4 Rhagfyr 1994 ; o trawiad ar y galon ; Lloegr
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig, yr Almaen, Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon
Alma mater	Coleg Prifysgol Llundain; Prifysgol Llundain; Rydal Penrhos ;
Galwedigaeth	llenor, hanesydd yr oes fodern, hanesydd, academydd, cyfreithiwr
Cyflogwr	Prifysgol Caergrawnt; Prifysgol Glasgow ;
Tad	Victor Ehrenberg
Gwobr/au	Cymrawd y Gymdeithas Hanesyddol Frenhinol, Marchog Faglor

Hanesydd o'r Deyrnas Unedig o dras Almaenig oedd Syr Geoffrey Rudolph Elton (Gottfried Rudolf Otto Ehrenberg; 17 Awst 1921 – 4 Rhagfyr 1994). Roedd yn athro hanes ym Mhrifysgol Caergrawnt am ddeugain mlynedd ac yn arbenigo ar gyfnodau'r Tuduriaid a'r Stiwartiaid yn hanes Lloegr, ac hanes cyfansoddiadol a gwleidyddol yn enwedig.

Ganwyd Gottfried Rudolf Otto Ehrenberg yn Tübingen, Baden-Württemberg, yn fab i'r ysgolhaig clasurol Victor Ehrenberg (1891–1976). Penodwyd Victor yn athro hanes yr Henfyd ym Mhrifysgol Almaeneg Prâg yn 1929, ac yno mynychodd Gottfried y Stephans-Gymnasium. Iddewon oedd y teulu Ehrenberg, a symudasant i'r Deyrnas Unedig ychydig wythnosau cyn i'r Almaen Natsïaidd feddiannu Tsiecoslofacia gyfan yn 1939. Aeth Gottfried i ysgol breswyl Rydal ym Mae Colwyn. Nid oedd yn ddigon rhugl yn Saesneg i ennill ysgoloriaeth i astudio hanes ym Mhrifysgol Rhydychen, felly gweithiodd yn athro yn Rydal tra'n astudio cyrsiau gohebol o Brifysgol Llundain. Derbyniodd ei radd hanes yn 1943.^[1]

Cafodd ei alw i'r Fyddin Brydeinig yn 1943 a gwasanaethodd yng nghatrodau'r troedfilwyr a chudd-wybodaeth yn yr Eidal yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Cafodd ei orchymyn gan y fyddin i seisnigo'i enw, a derbyniodd ei ddinasyddiaeth Brydeinig yn 1947. Enillodd ddoethuriaeth o Brifysgol Llundain yn 1947 a chafodd swydd darlithydd cynorthwyol hanes ym Mhrifysgol Caergrawnt yn 1949. Daeth yn gymrawd Coleg Clare, Caergrawnt yn 1954, a daliodd swydd athro hanes modern Regius yn y brifysgol o 1983 i 1988.^[1]

Cafodd ei urddo'n farchog yn 1986. Bu farw o drawiad ar y galon yn ei gartref yng Nghaergrawnt yn 73 oed.^[1]

Cyfeiriadau

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 (Saesneg) Wolfgang Saxon, "Sir Geoffrey Rudolph Elton, 73, Tudor Historian at Cambridge", The New York Times (17 Rhagfyr 1994). Adalwyd ar 15 Medi 2019.

[NYT-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 (Saesneg) Wolfgang Saxon, "Sir Geoffrey Rudolph Elton, 73, Tudor Historian at Cambridge", The New York Times (17 Rhagfyr 1994). Adalwyd ar 15 Medi 2019.

[1]