Fès

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Fes)
Fès
Mathendid tiriogaethol gweinyddol, dinas Edit this on Wikidata
Poblogaeth1,112,072 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 789 Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethIdriss Azami Al Idrissi Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC±00:00 Edit this on Wikidata
Gefeilldref/iFflorens, Montpellier Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolImperial cities of Morocco Edit this on Wikidata
SirFez Prefecture Edit this on Wikidata
GwladBaner Moroco Moroco
Arwynebedd320 ±1 km² Edit this on Wikidata
Uwch y môr410 ±1 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau34.0433°N 5.0033°W Edit this on Wikidata
Cod post30000–30206 Edit this on Wikidata
MA-FES Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethIdriss Azami Al Idrissi Edit this on Wikidata
Map
Sefydlwydwyd ganIdrisid dynasty Edit this on Wikidata
Porth Glas enwog Fès, ger y medina

Dinas drydedd fwyaf Moroco yw Fès neu Fez (Arabeg: فاس‎ [Fās], Ffrangeg: Fès), ar ôl Casablanca a Rabat, gyda phoblogaeth o 946,815 (cyfrifiad 2004). Mae'n ddinas hanesyddol sydd â lle pwysig yn hanes a diwylliant Moroco ac mae'n brifddinas rhanbarth Fès-Boulemane.

Gorwedd y ddinas ar lannau afon Fès wrth droedfryniau gogleddol mynyddoedd Atlas Canol, tua 100 milltir o'r Môr Canoldir i'r gogledd a'r Cefnfor Iwerydd i'r gorllewin fel ei gilydd.

Mae Fès yn un o'r pedair "dinas ymerodrol" hanesyddol (gyda Marrakech, Meknes a Rabat). Mae'n ymrannu yn dair rhan, sef Fès el Bali (yr hen ddinas gaerog), Fès-Jdid (Fès newydd, cartref y Mellah), a'r Ville Nouvelle (y rhan fwyaf diweddar, a sefydlwyd yng nghyfnod rheolaeth Ffrainc). Honnir mai Medina Fès el Bali, y mwyaf o ddau medina Fes, yw'r ardal ddinesig ddi-fodur fwyaf yn y byd. Rhestrir Fès el Bali yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO. Yn Fès ceir Prifysgol Al-Karaouine, a sefydlwyd yn y flwyddyn 859 OC; dyma'r brifysgol hynaf yn y byd sy'n dal yn agored heddiw.

Gwasanaethir y ddinas gan Faes Awyr Saïss. Mae ganddi orsaf trenau ONCF sy'n ei chysylltu gyda Oujda i'r dwyrain a Tanger a Casablanca i'r gorllewin.

Adeiladau a chofadeiladau[golygu | golygu cod]

  • Al-Attarine Madrasa
  • Bou Inania Madrasa
  • Dar al-Magana
  • Porth Glas
  • Zaouia Moulay Idriss II

Enwogion[golygu | golygu cod]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Eginyn erthygl sydd uchod am Foroco. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato