Diod feddwol

Oddi ar Wicipedia
Rhai diodydd alcoholig traddodiadol

Diod sy'n cynnwys ethanol (a adwaenir yn fwy cyffredin fel alcohol) yw diod feddwol. Weithiau caiff diod feddwol ei galw'n ddiod alcoholaidd neu'n ddiod gadarn. Rhennir diodydd meddwol i mewn i dri prif gategori: cwrw, gwinoedd a gwirodydd.

Yfir diodydd meddwol yn y mwyafrif o wledydd y byd. Mae gan bob cenedl ddeddfau sy'n rheoli'r modd y cânt eu cynhyrchu, gwerthu a'u hyfed. Mae'r cyfreithiau hyn yn nodi'r oed y gall person yfed neu brynu'r diodydd hyn yn gyfreithlon. Amrywia'r oed hyn rhwng 16 a 25 mlwydd oed, yn dibynnu ar y genedl ac ar y math o ddiod. Gyda'r mwyafrif o wledydd, yr oed cyfreithiol i brynu ac yfed alcohol yw 18 mlwydd oed.[1]

Gwelir alcohol yn cael ei gynhyrchu a'i yfed yn y mwyafrif o ddiwylliannau'r byd, o bobloedd hela a chasglu i genhedloedd-wladwriaeth.[2] Yn aml, mae diodydd meddwol yn chwarae rhan bwysig mewn digwyddiadau cymdeithasol y diwylliannau hyn. Mewn nifer o ddiwylliannau, mae yfed yn chwarae rôl allweddol mewn rhyngweithio cymdeithasol - oherwydd effeithiau niwrolegol alcohol yn bennaf.

Hanes[golygu | golygu cod]

Cynhyrchwyd diodydd alcoholaidd yn yr Henfyd am resymau ymarferol ac nid, i gychwyn, er mwyn meddwi arnynt. Mae alcohol yn atal bacteria rhag tyfu mewn diod, ac felly yn eu cadw rhag mynd yn ddrwg. Cafodd y diodydd meddwol hynaf eu heplesu, ac mae'n debyg mae'r Babiloniaid hynafol oedd y bobl gyntaf i wneud hynny. Darganfu llechi Babilonaidd sydd yn disgrifio'r broses o fragu cwrw o haidd. Yr hen Eifftiaid oedd y cyntaf i wneud gwin, wedi iddynt ganfod bod eplesu sudd y grawnwin yn ei gadw rhag difetha. Mewn rhai llefydd, roedd yfed diodydd eplesedig yn fwy diogel na llyncu dŵr y ffynhonnau amhur.

Yn sgil cwymp yr Ymerodraeth Rufeinig, cedwid cyfrinachau eplesu gan y mynachlogydd er mwyn cynhyrchu gwin ar gyfer y cymun. Ymledodd bragdai a gwinllannoedd ar draws Ewrop yn yr Oesoedd Canol, ac erbyn oes y Dadeni roedd urddau crefft yn rheoli'r fasnach gwrw a'r fasnach win.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Minimum Age Limits Worldwide Archifwyd 2009-08-27 yn y Peiriant Wayback.. Adalwyd ar 2009-09-20 International Center for Alcohol Policies
  2. Volume of World Beer Production European Beer Guide. Adalwyd ar 2006-10-17
Chwiliwch am diod feddwol
yn Wiciadur.