Cyrn gwyn rhawn
| Cyrn gwyn rhawn Xylaria hippotrichoides | |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Xylariales |
| Teulu: | Xylariaceae |
| Genws: | Xylaria[*] |
| Rhywogaeth: | Xylaria hippotrichoides |
| Enw deuenwol | |
| Xylaria hippotrichoides (Sowerby) Sacc. | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Xylariaceae yw'r Cyrn gwyn rhawn (Lladin: Xylaria hippotrichoides; Saesneg: Horsehair Candlesnuff).[1] Y Cyrn A'r Bysedd yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r ddau air yma'n cyfeirio at siapau'r ffyngau sydd yn y grwp hwn. Mae'r teulu Xylariaceae yn gorwedd o fewn urdd y Xylariales.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Xylariaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Cyrn gwyn rhawn ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Botwm gleuad | Poronia erici |  |
| Hoelion ebod | Poronia punctata |  |
| Pidoplitchkoviella terricola | Pidoplitchkoviella terricola | |
| Podosordaria jugoyasan | Podosordaria jugoyasan | |
| Podosordaria leporina | Podosordaria leporina | |
| Podosordaria mexicana | Podosordaria mexicana | |
| Podosordaria tulasnei | Podosordaria tulasnei |  |
| Podosordaria violacea | Podosordaria violacea | |
| Poroleprieuria rogersii | Poroleprieuria rogersii | |
| Poronia oedipus | Poronia oedipus | _Mont_417026.jpg) |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cyrn gwyn rhawn gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.