Neidio i'r cynnwys

Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan

Oddi ar Wicipedia
Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan
UEFA
Association crest
Sefydlwyd1992
Aelod cywllt o FIFA1994
Aelod cywllt o UEFA1994
LlywyddRovnag Abdullayev
Gwefanaffa.az
Pencadlys yr AFFA yn Baku, noder yr hen logo uwchben y drysau

Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan (Asereg: Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası, AFFA) yw corff llywodraethol pêl-droed gweriniaeth Aserbaijan. Ffurfiwyd yr AFFA yn 1992 ac mae'n gyfrifol am oruchwilio pob agwedd o'r gêm amatur a phroseiynol yn y wlad. Mae AFFA yn gyfrifol am dîm cenedlaethol Aserbaijan a'r holl dimau eraill gan gynnwys menywod ac ieuenctid, cynghreiriau, cwpan a tîm menywod. Lleolir y pencadlys yn y brifddinas, Baku.

Er bod Aserbaijan yn wlad ar lan y Môr Caspian, i'r dwyrain o Dwrci (sy'n siarad chwaer-iaith) ac i'r de o Rwsia a'r gogledd o Iran, mae'n rhan o UEFA, ffederasiwn cymdeithasau pêl-droed Ewrop yn ogystal â FIFA (y corff byd-eang).

Mae'r Aseriaid yn bobl Twrceg o ran iaith a Mwslim o ran crefydd, ond bu'r wlad o dan reolaeth Ymerodraeth Rwsia ac yna'r Undeb Sofietaidd hyn nes cwymp yr Undeb yn 1991. Tan y flwyddyn honno, roedd Aserbaijan yn weriniaeth o fewn yr Undeb Sofietaidd ond heb statws gwlad annibynnol na thîm pêl-droed annibynnol - fel holl wledydd eraill megis Estonia, Iwcrain ac Armenia, sydd nawr yn wledydd annibynnol.

Yn dilyn cwymp yr Undeb Sofietaidd ffurfiwyd yr AFFA ar 26 Mawrth 1992, wedi i Aserbaijan ennill ei hannibyniaeth.[1] Ar 23 Chwefror 2009, datgelodd yr AFFA, ynghŷd ag Is-lywydd UEFA, Şenes Erzik, Academi Bêl-droed Azerbaijan.[2][3]

Logo Newydd

[golygu | golygu cod]

Yn 2010, mabwysidodd yr AFFA arwyddlun newydd.[4] Yn ystod yr 1990au newidiodd y wlad yn raddol ac yn dameidiog oddi ar defnyddio'r wyddor Gyrilig (fel wyddor Rwsieg) i ddefnyddio'r wyddor Ladin tebyg i orgraff yr iaith Twrceg. Sylwir felly y ceir defnydd o'r ddau wyddor yn ystod dyddiau cynnar yr AFFA. Noder bod y lythyren ə unigryw yn dynodi'r sŵn 'schwa' sy'n cyfateb i'r 'y' Gymraeg.

Anghydfod gyda FIFA

[golygu | golygu cod]

Derbyniodd yr AFFA ergyd gan FIFA ym mis Ebrill 2002 pan ddododd FIFA waharddiad dwy flynedd ar yr AFFA yn dilyn anghydfod rhwng y Gymdeithas a'r mwyafrif o glybiau Uwch Gynghrair Aserbaijan.[5] Bu'n rhaid dod â'r gystadleuaeth ddomestig i ben oherwydd yr anghydfod a gwrthododd y timau eu chwraewyr rhag chwarae i'r tîm cenedlaethol, gyda'r swyddogion treth yn ymchwilio i gyhuddiadau o dwyll o fewn yr AFFA.[6]

Yn 2012 etholwyd Rovnag Abdullayev fel Llywydd i'r Gymdeithas er mai ef oedd yr unig enwebiad.[7]

Cwpan Pêl-droed Menywod y Byd d-17, 2012

[golygu | golygu cod]
Cloc hyrwyddo ar gyfer Cwpan y Byd Merched dan-17 FIFA yn Baku

Yn 2012 cynhaldwyd Cwpan Pêl-droed Menywod o dan 17 oed FIFA yn Aserbaijan.[8] Cynhaliwyd y gemau rhwng 22 Medi - 13 Hydref 2012. Enillwyd y gystadleuaeth gan Ffrainc. Cynhaliwyd yr holl gemau mewn tair stadiwm gwahanol - dau yn ninas Baku ac un yn ninas Lankaran, ger y ffin ag Iran. Ni lwyddodd i dîm Azerbaijan fynd drwy ei rownd gyntaf. Nid oedd tîm gan Gymru yn cystadlu yn y bencampwriaeth.

Cystadlaethau

[golygu | golygu cod]
Stampiau o Aserbaijan gyda delweddau o'r tîm cenedlaethol, i ddathlu Cwpan y Byd 2004

Mae'r AFFA yn gyfrifol am y twrnamentiau canlynol:

Pêl-droed Dynion
  • UWch Gynghrair Aserbaijan (Azeri: Topaz Premyer Liqası)
  • Adran Gyntaf Aserbaijan (Birinci Divizion); yr ail adran
  • Cwpan Aserbaijan
  • Supercup Aserbaijan
  • Cynghrair Futsal Azerbaijan
  • Cynghrair Amatur AFFA
Pêl-droed Menywod

Timau Cenedlaethol

[golygu | golygu cod]

Yr AFFA sy'n gyfrifol am dimau cenedlaethol y wlad:

Dynion
Menywod

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. "AFFA-nın 20 İLLİK FƏALİYYƏTİNƏ "2" VERİLDİ". www.musavat.com (yn Azerbaijani). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 19 August 2014. Cyrchwyd 26 June 2014. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. Opening of Football Academy
  3. Opening ceremony of Azerbaijan Football Academy to take place early 2009[dolen farw]
  4. https://web.archive.org/web/20140819090833/http://www.1news.az/sport/football/20100305034304010.html
  5. "İbrahimoviç Qurbanova çatdı". futbolplusqol.com (yn Azerbaijani). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 October 2011. Cyrchwyd 1 September 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. Walker, Paul. "Relief for Wales as Uefa lifts ban on Azerbaijan". Independent.co.uk. The Independent. Cyrchwyd 1 Medi 2011.[dolen farw]
  7. "Rovnag Abdullayev re-elected AFFA president". www.uefa.com. UEFA. Cyrchwyd 26 Mehefin 2014.
  8. "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 19 Medi 2018. Cyrchwyd 3 Rhagfyr 2018.

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]