Cwpanau duon
| Cwpanau duon Bulgaria inquinans
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Helotiales |
| Teulu: | Bulgariaceae |
| Genws: | Bulgaria[*] |
| Rhywogaeth: | Bulgaria inquinans |
| Enw deuenwol | |
| Bulgaria inquinans | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Bulgariaceae yw'r Cwpanau duon (Lladin: Bulgaria inquinans; Saesneg: Black Bulgar).[1] 'Pennau Jeli' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r teulu Bulgariaceae yn gorwedd o fewn urdd y Helotiales.
Disgrifiwyd ac enwyd y tacson yma'n wreiddiol gan y naturiaethwr Christiaan Hendrik Persoon.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop a Gogledd America.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Bulgariaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Cwpanau duon ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Phacidiopycnis balsamicola | Phacidiopycnis balsamicola | |
| Phacidiopycnis boycei | Phacidiopycnis boycei | |
| Phacidiopycnis malorum | Phacidiopycnis malorum | |
| Phacidiopycnis padwickii | Phacidiopycnis padwickii | |
| Phacidiopycnis pseudotsugae | Phacidiopycnis pseudotsugae | |
| Phacidiopycnis tuberivora | Phacidiopycnis tuberivora | |
| Potebniamyces balsamicola | Potebniamyces balsamicola | |
| Potebniamyces discolor | Potebniamyces discolor | |
| Potebniamyces gallicola | Potebniamyces gallicola | |
| Potebniamyces pyri | Potebniamyces pyri |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cwpanau duon gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.