Coden fwg lwyd
| Coden fwg lwyd Bovista plumbea
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Lycoperdaceae |
| Genws: | Bovista[*] |
| Rhywogaeth: | Bovista plumbea |
| Enw deuenwol | |
| Bovista plumbea Pers. (1795) | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Lycoperdaceae yw'r Coden fwg lwyd (Lladin: Bovista plumbea; Saesneg: Grey Puffball).[1] 'Y Codau Mwg' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Puffball yw 'coden fwg' yn saesneg, a'r 'mwg' yw'r sborau a welir yn dianc I'r awyr, pan gyffyrddir y goden. Mae'r teulu Lycoperdaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop a Gogledd America.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Lycoperdaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Coden fwg lwyd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Bovista hollosii | Bovista hollosii | |
| Bovista hungarica | Bovista hungarica | |
| Bovista incarnata | Bovista incarnata | |
| Bovista irregularis | Bovista irregularis | |
| Bovista jonesii | Bovista jonesii | |
| Bovista juglandiformis | Bovista juglandiformis | |
| Bovista kazachstanica | Bovista kazachstanica | |
| Bovista kerensis | Bovista kerensis | |
| Bovista kreiselii | Bovista kreiselii | |
| Bovista kurczumensis | Bovista kurczumensis |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Coden fwg lwyd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.