Cea
| Cea Nestor notabilis
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Psittaciformes |
| Teulu: | Psittacidae |
| Genws: | Nestor[*] |
| Rhywogaeth: | Nestor notabilis |
| Enw deuenwol | |
| Nestor notabilis
| |
| |
| Dosbarthiad y rhywogaeth | |
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Cea (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: ceaod) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Nestor notabilis; yr enw Saesneg arno yw Kea. Mae'n perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae) sydd yn urdd y Psittaciformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn N. notabilis, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Mae’r cea yn fyw yn ardaloedd coedol neu fynyddol ar Ynys y De, Seland Newydd. Maent yn adnabyddus am eu chwilfrydedd, ac yn gallu bod yn ddinistriol, yn niwsans i breswylwyr ac yn atyniad i dwristiaid.
Maent yn nythu ar y llawr, ac yn dueddol o ddodwy 4 wy, yn arferol rhwng Hydref a Ionawr. Maent yn bwyta cig a phlanhigion. Mae’r rhywogaeth wedi bod yn swyddogol dan fwgwth o ddifodiant ers 2013, ond er na chaniateir eu lladd ers 1971, mae rhai’n cael eu saethu’n angyfreithlon. Saethwyd tua 150,000 ohonynt rhng 1860 a 1970.[3]
Teulu[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae'r cea yn perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Conwra eurbluog | Leptosittaca branickii |  |
| Corbarot penfelyn | Micropsitta keiensis |  |
| Loricît Josephine | Charmosyna josefinae |  |
| Loricît palmwydd | Charmosyna palmarum |  |
| Loricît talcenlas | Charmosyna toxopei | |
| Macaw Spix | Cyanopsitta spixii |  |
| Macaw torgoch | Orthopsittaca manilatus |  |
| Parot pen saffrwn | Pyrilia pyrilia | _(8079746799).jpg) |
| Parot wynebwridog | Pyrilia pulchra |  |
| Parotan mynydd | Psilopsiagon aurifrons |  |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback. Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
- ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
- ↑ Gwefan nzbirdsonline.org.nz
Safonwyd yr enw Cea gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.