Carn y fedwen
| Carn y fedwen Fomes fomentarius
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Polyporales |
| Teulu: | Polyporaceae |
| Genws: | Fomes[*] |
| Rhywogaeth: | Fomes fomentarius |
| Enw deuenwol | |
| Fomes fomentarius | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Polyporaceae yw'r Carn y fedwen (Lladin: Fomes fomentarius; Saesneg: Hoof Fungus / Tinder Bracket).[1] Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Carn y fedwen. Mae'r teulu Polyporaceae yn gorwedd o fewn urdd y Polyporales.
Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Asia, Affrica a Gogledd America.
Ffyngau[golygu | golygu cod y dudalen]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Polyporaceae[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae gan Carn y fedwen ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Cyfrwy bonddu | Polyporus leptocephalus |  |
| Cyfrwy cnapwreiddiog | Polyporus tuberaster | _Fr_43277.jpg) |
| Cyfrwy wmbelog | Polyporus umbellatus |  |
| Polyporus alveolaris | Polyporus alveolaris | |
| Polyporus arcularius | Polyporus arcularius |  |
| Polyporus brumalis | Polyporus brumalis | |
| Polyporus ciliatus | Polyporus ciliatus | |
| Polyporus rhizophilus | Polyporus rhizophilus |  |
| Polyporus squamosus | Polyporus squamosus | |
| Polyporus varius | Polyporus varius |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Carn y fedwen gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.