Neidio i'r cynnwys

Cantel mewndro wystrys

Oddi ar Wicipedia
Cantel mewndro wystrys
Tapinella panuoides

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Boletales
Teulu: Tapinellaceae
Genws: Tapinella[*]
Rhywogaeth: Tapinella panuoides
Enw deuenwol
Tapinella panuoides
(Fr.) E.-J.Gilbert

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Tapinellaceae yw'r Cantel mewndro wystrys (Lladin: Tapinella panuoides; Saesneg: Oyster Rollrim).[1] Y Cantelau yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Cantel yw'r rhan llorwedd o het, rim yn Saesneg. Gelwir 'silk hat yn Gymraeg yn 'het gantel lydan'. Mae'r teulu Tapinellaceae yn gorwedd o fewn urdd y Boletales.

Ffyngau

[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Tapinellaceae

[golygu | golygu cod]

Mae gan Cantel mewndro wystrys ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Bondarcevomyces taxi Bondarcevomyces taxi
Cantel mewndro melfed Tapinella atrotomentosa
Cantel mewndro wystrys Tapinella panuoides
Crawen oren Pseudomerulius aureus
Pseudomerulius curtisii Pseudomerulius curtisii
Pseudomerulius elliottii Pseudomerulius elliottii
Pseudomerulius montanus Pseudomerulius montanus
Tapinella corrugata Tapinella corrugata
Tapinella curtisii Tapinella curtisii
Tapinella curvatoides Tapinella curvatoides
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cantel mewndro wystrys gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.