Bras eurben
| Bras eurben Zonotrichia atricapilla
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Passeriformes |
| Teulu: | Emberizidae |
| Genws: | Zonotrichia[*] |
| Rhywogaeth: | Zonotrichia atricapilla |
| Enw deuenwol | |
| Zonotrichia atricapilla | |
| |
| Dosbarthiad y rhywogaeth | |
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Bras eurben (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: breision eurben) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Zonotrichia atricapilla; yr enw Saesneg arno yw Golden-crowned sparrow. Mae'n perthyn i deulu'r Breision (Lladin: Emberizidae) sydd yn urdd y Passeriformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn Z. atricapilla, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Disgrifiad
[golygu | golygu cod]Mae maint a lliw ei chlytiau corun yn helpu i bennu statws aderyn ymhlith ei gymrhreiriaid. Yn mesur 15–18 cm (6–7 modfedd) o hyd gyda lled adenydd o 24.75 cm (9.74 modfedd) ac yn amrywio o 19.0 i 35.4 g (0.67 i 1.25 owns) yn bwysau, mae'r bras eurben o gymharu â golfannod a breision llawndwf yn weddol fawr. Fel pob un o'r genws Zonotrichia, mae ganddo gynffon weddol hir, blaen sgwâr a chorun ychydig yn gopaog. Mae gwisg gwrywod a benywod yn debyg o ran eu plyfwisg, er bod gwrywod ar gyfartaledd ychydig yn fwy na rhai benyw. Heblaw am wegil llwyd plaen, mae rhannau uchaf yr oedolyn yn frown-lwyd, gyda rhediadau brown-ddu llydan ar y cefn a'r ysgwyddau, a chrwmp ddi-strwyth. Mae ei rannau isaf yn llwyd, ychydig yn oleuach ar y bol ac yn fwy melynfrown ar yr ochrau. Mae ei adenydd a'i gynffon yn frown, ac mae'n dangos dau far gwyn ar ei adenydd. Mae ei goesau'n frown golau, a'i big yn dywyll, gyda'r mandibl uchaf yn dywyllach na'r isaf. Mae ei iris yn frown.
Yn y tymor magu, mae gan adar y to gorun aur streipen ganol felen lydan sy'n troi'n llwyd golau tuag at gefn y pen.
Teulu
[golygu | golygu cod]Mae'r bras eurben yn perthyn i deulu'r Breision (Lladin: Emberizidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Bras Smith | Calcarius pictus | .jpg) |
| Bras bronddu’r Gogledd | Calcarius ornatus |  |
| Bras y Gogledd | Calcarius lapponicus | .jpg) |
| Hadysor Colombia | Catamenia homochroa |  |
| Pila mynydd Patagonia | Phrygilus patagonicus |  |
| Pila mynydd Periw | Phrygilus punensis |  |
| Pila mynydd llwytu | Phrygilus carbonarius | _(15775486009).jpg) |
| Pila mynydd penddu | Phrygilus atriceps |  |
| Pila mynydd penllwyd | Phrygilus gayi |  |
| Pila telorus llygatddu’r Dwyrain | Poospiza nigrorufa | .jpg) |
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback. Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
- ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
Safonwyd yr enw Bras eurben gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.