Aspirin

Aspirin

Delwedd:Acetylsalicylicacid-crystals.jpg, Aspirin.jpg
Enghraifft o'r canlynol	math o endid cemegol
Math	cyfansoddyn cemegol
Màs	180.042 uned Dalton
Fformiwla gemegol	C₉h₈o₄
Enw WHO	Acetylsalicylic acid
Clefydau i'w trin	Gorwres, poen, llid, crydcymalau gwynegol, osteoarthritis, gout attack, twymyn gwynegon, acute myocardial infarction, clefyd y galon, ffibriliad atrïaidd, acute coronary syndrome
Beichiogrwydd	Categori beichiogrwydd awstralia c, categori beichiogrwydd unol daleithiau america c
Label brodorol	Acidum acetylsalicylicum
Yn cynnwys	ocsigen, carbon, hydrogen
Enw brodorol	Acidum acetylsalicylicum
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Aspirin

Aspirin
Enghraifft o'r canlynol	math o endid cemegol
Math	cyfansoddyn cemegol
Màs	180.042 uned Dalton
Fformiwla gemegol	C₉h₈o₄
Enw WHO	Acetylsalicylic acid
Clefydau i'w trin	Gorwres, poen, llid, crydcymalau gwynegol, osteoarthritis, gout attack, twymyn gwynegon, acute myocardial infarction, clefyd y galon, ffibriliad atrïaidd, acute coronary syndrome
Beichiogrwydd	Categori beichiogrwydd awstralia c, categori beichiogrwydd unol daleithiau america c
Label brodorol	Acidum acetylsalicylicum
Yn cynnwys	ocsigen, carbon, hydrogen
Enw brodorol	Acidum acetylsalicylicum
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae aspirin, neu asid acetylsalicylic (ASA), yn feddyginiaeth a ddefnyddir i drin poen, twymyn neu lid. Ymysg y cyflyrau llidiol penodol y mae aspirin yn cael eu defnyddio ar eu cyfer mae'r afiechyd Kawasaki, pericarditis, a thwymyn riwmatig. Gall aspirin, o'i roi i glaf yn fuan ar ôl trawiad ar y galon, leihau'r risg o farwolaeth. Defnyddir aspirin hefyd fel meddyginiaeth reolaidd tymor hir i helpu i atal trawiad ar y galon, strôc isgemig, a chlotiau gwaed mewn pobl sydd â risg uchel. Gall hefyd leihau'r risg o rai mathau o ganser, yn enwedig canser y colon a'r rectwm.

Ar gyfer poen neu dwymyn, mae effaith asprin, fel arfer, yn dechrau o fewn 30 munud. Mae aspirin yn gyffur gwrthlid ansteroidal (NSAID) ac mae'n gweithio'n debyg i NSAIDau eraill ond hefyd yn atal gweithrediad arferol platennau.

Defnydd

Poen

Mae aspirin yn analgesia effeithiol ar gyfer poen acíwt, ond fe'i hystyrir yn israddol i ibuprofen i liniaru poen yn gyffredinol oherwydd bod aspirin yn fwy tebygol o achosi gwaedu yn y stumog neu'r coluddion. Fel gyda NSAIDs eraill, mae cyfuniadau o aspirin a chaffein yn gallu lleddfu poen ychydig yn fwy nag aspirin yn unig. Mae fformwleiddiadau o aspirin eferw, megis Alka-Seltzer, yn lleddfu poen yn gyflymach nag aspirin mewn tabledi caled, sy'n eu gwneud yn ddefnyddiol i drin y meigryn. Gall aspirin argroenol fod yn effeithiol ar gyfer trin rhai mathau o boenau niwropathig.

Ymysg y cyflyrau poen cyffredinol y mae aspirin yn cael ei ddefnyddio i'w trin yw 'r danodd a phoenau'r misglwyf.

Cur pen

Mae aspirin, naill ai ar ei ben ei hun neu mewn ffurfiad cyfunol, yn trin rhai mathau o gur pen yn effeithiol, ond ni fydd mor effeithiol ar gyfer eraill.

Mae'r Dosbarthiad Rhyngwladol o Anhwylderau Cur Pen Ymhlith y cur pen cynradd, yn gwahaniaethu rhwng cur pen tensiwn (y mwyaf cyffredin), meigryn a chur pen clwstwr. Mae aspirin neu analgyddion eraill dros y cownter yn cael eu cydnabod yn eang yn effeithiol ar gyfer trin pen tensiwn.  Mae aspirin, yn enwedig fel elfen o gyfuniad aspirin / paracetamol / caffein, yn cael ei ystyried yn therapi llinell gyntaf wrth drin y meigryn,  yn arbennig wrth i ymosodiad cychwyn.

Os achosir cur pen gan drawma, dylid ymofyn triniaeth feddygol broffesiynol yn hytrach na'i drin eich hunan gyda dos o boenliniarydd dros y cownter, megis aspirin.

Y Dwymyn

Mae aspirin yn cael ei ddefnyddio i leihau tymheredd uchel yn y corff. Er ei fod wedi ei hen sefydlu fel moddion i drin y dwymyn mewn oedolion, mae llawer o gymdeithasau meddygol ac asiantaethau rheoleiddiol yn cynghori yn gryf yn erbyn defnyddio aspirin ar gyfer trin twymyn mewn plant a phobl ifanc o dan 16 mlwydd oed. Mae yna risg o ddatblygu syndrom Reye, salwch prin, ond yn aml yn angheuol, sy'n gysylltiedig â defnyddio aspirin neu salicylatau eraill mewn plant yn ystod cyfnodau o haint firaol neu facteriol.

Llid

Defnyddir aspirin fel asiant gwrthlidiol ar gyfer llid acíwt a hirdymor, yn ogystal â thrin clefydau llidiol fel rhiwmatic a'r gwynegon.

Teneuo'r gwaed

Mae triniaeth hirdymor gyda dosau isel o aspirin - 75 mg fel arfer - yn cael effaith ar y platennau gan wneud y gwaed yn llai gludiog ac yn gallu atal clotiau gwaed rhag datblygu. Gan hynny bydd meddygon yn argymell ei ddefnydd gan bobl sydd wedi dioddef o drawiad ar y galon neu angina, strôc neu ymosodiad isgemig dros dro (TIA), clefyd rhydweli ymylol (PAD) neu lawdriniaeth osgoi rhydweli coronaidd neu weithred arall ar y galon neu'r pibellau gwaed.

Sgil effeithiau

Cyffredin

• Camdreuliad neu boen bol - gall cymryd y feddyginiaeth gyda bwyd helpu i leihau'r perygl hwn
• Gwaedu neu gleisio yn haws nac arfer

Llai cyffredin

• Llosg dynad - brech boeth sy'n codi'n gyflym
• Tinitws (y gloch fach / canu yn y glust) - clywed synau sy'n dod o du fewn y glust
• Anawsterau anadlu neu ymosodiad asthma
• Adwaith alergaidd - gall hyn achosi problemau anadlu, chwyddo'r geg, gwefusau neu wddf, a brech sydyn
• Gwaedu yn y stumog - gall hyn achosi carthion tywyll, lliw tar neu waedu wrth chwydu
• Gwaedlif ar yr ymennydd - gall hyn achosi cur pen sydyn, difrifol, problemau golwg a symptomau strôc, megis lleferydd a gwendid ar un ochr i'r corff

Rhybudd Cyngor Meddygol

Cyngor meddygol

Sgrifennir tudalennau Wicipedia ar bwnc iechyd er mwyn rhoi gwybodaeth sylfaenol, ond allen nhw ddim rhoi'r manylion sydd gan arbenigwyr i chi. Mae llawer o bobl yn cyfrannu gwybodaeth i Wicipedia. Er bod y mwyafrif ohonynt yn ceisio osgoi gwallau, nid ydynt i gyd yn arbenigwyr ac felly mae'n bosib bod peth o'r wybodaeth a gynhwysir ar y ddalen hon yn anghyflawn neu'n anghywir. Am wybodaeth lawn neu driniaeth ar gyfer afiechyd, cysylltwch â'ch meddyg neu ag arbenigwr cymwys arall!