Mari, brenhines yr Alban

Brenhines Mair I o'r Alban

Brenhines yr Alban rhwng 14 Rhagfyr, 1542, a 24 Gorffennaf, 1567 oedd Mari I (hefyd Mari Stewart neu, yn Saesneg, Mary Queen of Scots) (8 Rhagfyr 1542 – 8 Chwefror 1587).

Cafodd ei geni ym mhalas Linlithgow. Merch Iago V, brenin yr Alban a'i wraig Marie de Guise oedd Mari. Roedd hi'n wyres i Marged Tudur ac yn gyfnither i Elisabeth I, brenhines Lloegr.

Yn 1548, ar ôl trychineb Brwydr Pinkie, ger Caeredin, bu Castell Dumbarton yn noddfa i'r Mari ifanc cyn iddi lwyddo dianc i Ffrainc.

Priodasau

1. Y brenin Ffransis II, brenin Ffrainc (24 Ebrill 1558 - 5 Rhagfyr 1560)
2. Harri Stuart, Arglwydd Darnley (29 Gorffennaf 1565 - 10 Chwefror 1567)
3. James Hepburn, 4ydd Iarll Bothwell (15 Mai 1567 - 14 Ebrill 1578)

Plant

• Y brenin Iago, y I ar Loegr a'r VI ar yr Alban

Ffilmiau

• Mary of Scotland gyda Katharine Hepburn a Fredric March (1936)
• Mary, Queen of Scots gyda Vanessa Redgrave a Nigel Davenport (1971)

• Opera: Maria Stuarda gan Gaetano Donizetti
• Drama: Maria Stuart gan Friedrich Schiller

Cysylltiadau allanol

• (Saesneg) Gwefan Teulu Brenhinol Prydain

Rhagflaenydd: Iago V

Brenhines yr Alban 14 Rhagfyr 1542 – 24 Gorffennaf 1567

Olynydd: Iago VI

Eginyn erthygl sydd uchod am Albanwr neu Albanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.