Ail Ryfel Pwnig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: oc:Segonda Guèrra Punica
newidiadau man using AWB
Llinell 3: Llinell 3:
Rhyfel rhwng [[Gweriniaeth Rhufain]] a [[Carthago]], a ymladdwyd rhwng [[218 CC]] a [[202 CC]] oedd yr '''Ail Ryfel Pwnig''' yw'r term a ddefnyddir am gyfres o ryfeloedd rhwng [[264 CC]] a [[146 CC]]. Daw'r enw "Pwnig" o'r term [[Lladin]] am y Carthaginiaid, ''Punici'', yn gynharach ''Poenici'', oherwydd eu bod o dras y [[Ffeniciaid]].
Rhyfel rhwng [[Gweriniaeth Rhufain]] a [[Carthago]], a ymladdwyd rhwng [[218 CC]] a [[202 CC]] oedd yr '''Ail Ryfel Pwnig''' yw'r term a ddefnyddir am gyfres o ryfeloedd rhwng [[264 CC]] a [[146 CC]]. Daw'r enw "Pwnig" o'r term [[Lladin]] am y Carthaginiaid, ''Punici'', yn gynharach ''Poenici'', oherwydd eu bod o dras y [[Ffeniciaid]].
Yn y blynyddoedd yn dilyn y [[Rhyfel Pwnig Cyntaf]], enillodd Carthago drefedigaethau newydd yn [[Sbaen]] dan arweiniad [[Hamilcar Barca]], a daeth yn bwerus unwaith eto. Dechreuodd yr Ail Ryfel Pwnig yn Sbaen yn [[202 CC]]. Penderfynodd y cadfridog Carthaginiaidd [[Hannibal]], mab Hamilcar Barca, ymosod ar yr [[Eidal]], ac arweiniodd fyddin yn cynnwys nifer sylweddol o [[Eliffant|eliffantod]] dros yr [[Alpau]].
Yn y blynyddoedd yn dilyn y [[Rhyfel Pwnig Cyntaf]], enillodd Carthago drefedigaethau newydd yn [[Sbaen]] dan arweiniad [[Hamilcar Barca]], a daeth yn bwerus unwaith eto. Dechreuodd yr Ail Ryfel Pwnig yn Sbaen yn [[202 CC]]. Penderfynodd y cadfridog Carthaginiaidd [[Hannibal]], mab Hamilcar Barca, ymosod ar yr [[Eidal]], ac arweiniodd fyddin yn cynnwys nifer sylweddol o [[eliffant]]od dros yr [[Alpau]].


Yn ystod y blynyddoedd nesaf enillodd nifer o fuddugoliaethau syfrdanol dros y Rhufeiniaid, yn arbennig ym mrwydrau [[Brwydr Trebia|Trebia]], [[Brwydr Llyn Trasimene|Trasimene]] a [[Brwydr Cannae|Cannae]]. Mae tactegau Hannibal ym mrwydr Cannae yn parhau i gael eu hastudio heddiw. Lladdwyd rhwng 50,000 a 70,000 o Rufeinwyr yn y frwydr yma, sy’n yn ei gwneud yn un o’r brwydrau un diwrnod mwyaf gwaedlyd a gofnodir.
Yn ystod y blynyddoedd nesaf enillodd nifer o fuddugoliaethau syfrdanol dros y Rhufeiniaid, yn arbennig ym mrwydrau [[Brwydr Trebia|Trebia]], [[Brwydr Llyn Trasimene|Trasimene]] a [[Brwydr Cannae|Cannae]]. Mae tactegau Hannibal ym mrwydr Cannae yn parhau i gael eu hastudio heddiw. Lladdwyd rhwng 50,000 a 70,000 o Rufeinwyr yn y frwydr yma, sy’n yn ei gwneud yn un o’r brwydrau un diwrnod mwyaf gwaedlyd a gofnodir.
Llinell 11: Llinell 11:
Yn [[203 CC]], gorfododd ymosodiad Rhufeinig ar Ogledd Affrica dan arweiniad [[Scipio Africanus]] ef i adael yr Eidal i amddiffyn Carthago. Gorchfygwyd ef gan y Rhufeiniaid ym [[Brwydr Zama|Mrwydr Zama]]. Yn [[202 CC]] bu raid i Carthago dderbyn telerau Rhufain ac ildio, gan golli ei threfedigaethau a gorfod talu swm fawr o arian i Rufain dros gyfnod o flynyddoedd.
Yn [[203 CC]], gorfododd ymosodiad Rhufeinig ar Ogledd Affrica dan arweiniad [[Scipio Africanus]] ef i adael yr Eidal i amddiffyn Carthago. Gorchfygwyd ef gan y Rhufeiniaid ym [[Brwydr Zama|Mrwydr Zama]]. Yn [[202 CC]] bu raid i Carthago dderbyn telerau Rhufain ac ildio, gan golli ei threfedigaethau a gorfod talu swm fawr o arian i Rufain dros gyfnod o flynyddoedd.


{{Cyswllt erthygl ddethol|it}}


[[Categori:Rhyfeloedd|Pwnig, Ail Ryfel]]
[[Categori:Rhyfeloedd|Pwnig, Ail Ryfel]]
[[Categori:Carthago]]
[[Categori:Carthago]]
[[Categori:Gweriniaeth Rhufain]]
[[Categori:Gweriniaeth Rhufain]]

{{Cyswllt erthygl ddethol|it}}


[[ar:حرب بونيقية ثانية]]
[[ar:حرب بونيقية ثانية]]

Fersiwn yn ôl 23:04, 7 Mawrth 2013

Hannibal yn croesi'r Alpau yn ystod yr Ail Ryfel Pwnig. Ffresco o tua 1510, Amgueddfa'r Capitol, Rhufain.

Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 218 CC a 202 CC oedd yr Ail Ryfel Pwnig yw'r term a ddefnyddir am gyfres o ryfeloedd rhwng 264 CC a 146 CC. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.

Yn y blynyddoedd yn dilyn y Rhyfel Pwnig Cyntaf, enillodd Carthago drefedigaethau newydd yn Sbaen dan arweiniad Hamilcar Barca, a daeth yn bwerus unwaith eto. Dechreuodd yr Ail Ryfel Pwnig yn Sbaen yn 202 CC. Penderfynodd y cadfridog Carthaginiaidd Hannibal, mab Hamilcar Barca, ymosod ar yr Eidal, ac arweiniodd fyddin yn cynnwys nifer sylweddol o eliffantod dros yr Alpau.

Yn ystod y blynyddoedd nesaf enillodd nifer o fuddugoliaethau syfrdanol dros y Rhufeiniaid, yn arbennig ym mrwydrau Trebia, Trasimene a Cannae. Mae tactegau Hannibal ym mrwydr Cannae yn parhau i gael eu hastudio heddiw. Lladdwyd rhwng 50,000 a 70,000 o Rufeinwyr yn y frwydr yma, sy’n yn ei gwneud yn un o’r brwydrau un diwrnod mwyaf gwaedlyd a gofnodir.

Problem Hannibal oedd nad oedd ganddo’r offer angenrheidiol i gipio dinasoedd caerog. Gobeithiai y byddai’r dinasoedd oedd yn cefnogi Rhufain yn troi i gefnogi Carthago yn dilyn ei lwyddiannau milwrol. Gwireddwyd hyn i raddau; er enghraifft trôdd dinas Capua at y Carthaginiaid. Yn raddol dysgodd y Rhufeiniaid oddi wrth Hannibal ei hun, a gwnaethant eu gorau i osgoi brwydr yn erbyn prif fyddin Hannibal. Yn 207 CC gorchfygwyd a lladdwyd ei frawd Hasdrubal Barca pan geisiodd arwain byddin arall i’r Eidal i atgyfnerthu Hannibal..

Yn 203 CC, gorfododd ymosodiad Rhufeinig ar Ogledd Affrica dan arweiniad Scipio Africanus ef i adael yr Eidal i amddiffyn Carthago. Gorchfygwyd ef gan y Rhufeiniaid ym Mrwydr Zama. Yn 202 CC bu raid i Carthago dderbyn telerau Rhufain ac ildio, gan golli ei threfedigaethau a gorfod talu swm fawr o arian i Rufain dros gyfnod o flynyddoedd.

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol