Y Gymanwlad Bwylaidd–Lithwanaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

	Res Publica Utriusque Nationis
	Ffederasiwn deuarchaidd
Y faner frenhinol (c. 1605)	Yr arfbais frenhinol
	Arwyddair; "Si Deus nobiscum quis contra nos"; "Pro Fide, Lege et Rege";
	Location of {{{common_name}}} Y Gymanwlad Bwylaidd–Lithwanaidd (gwyrdd), a'i gwladwriaethau caeth (gwyrdd golau), ar ei hanterth ym 1619.
Prifddinas	Kraków (1569–1793); Warsaw (1793–1795); (de jure) Kraków (1569–1596); Warsaw (1596–1795); (de facto)
Ieithoedd	Swyddogol:; Pwyleg a Lladin Rhanbarthol: Lithwaneg ; Rwtheneg ;
Crefydd	Swyddogol:; Yr Eglwys Gatholig Lleiafrifol: Yr Eglwys Uniongred Ddwyreiniol ; Protestaniaeth ; Iddewiaeth ; Islam ;
Llywodraeth	Brenhiniaeth seneddol gyda theyrn etifeddol yn bennaeth ar y wladwriaeth; (1569–1572); Brenhiniaeth seneddol gyda theyrn etholedig yn bennaeth ar y wladwriaeth; (1573–1791; 1792–1795); Brenhiniaeth gyfansoddiadol-seneddol; (1791–1792);
	Brenin / Uchel Ddug
Deddfwrfa	Sejm
Cyfnod hanesyddol	Y cyfnod modern cynnar
	Poblogaeth
Dwysedd	9.8 /km² (25.4 /sq mi)
Dwysedd	12 /km² (31.1 /sq mi)

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 18:16, 17 Ebrill 2021

Gwlad yng Nghanolbarth a Dwyrain Ewrop oedd y Gymanwlad Bwylaidd–Lithwanaidd a fodolai o 1569 i 1795. Ffurfiwyd y ffederasiwn deuarchaidd drwy gyfuno Teyrnas Gwlad Pwyl ac Uchel Ddugiaeth Lithwania. Y Gymanwlad Bwylaidd–Lithwanaidd oedd un o wladwriaethau mwyaf Ewrop yn ystod y cyfnod modern cynnar, ac yn cynnwys bron 400,000 milltir sgwâr a rhyw 11 miliwn o bobl ar ei heithaf yn nechrau yr 17g. Yn ffurfiol, cafodd ei alw gan yr enw hir Teyrnas Gwlad Pwyl ac Uchel Ddugiaeth Lithwania (Pwyleg: Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie, Lithwaneg: Lenkijos Karalystė ir Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė, Lladin: Regnum Poloniae Magnusque Ducatus Lithuaniae), neu Gymanwlad y Ddwy Genedl (Pwyleg: Rzeczpospolita Obojga Narodów, Lladin: Res Publica Utriusque Nationis). Defnyddiwyd yr enw Gwlad Pwyl yn aml i ddisgrifio'r holl Gymanwlad.

Gwlad aml-ethnig ac amlieithog oedd y Gymanwlad, gan gynnwys Pwyliaid, Lithwaniaid, Rwtheniaid, Almaenwyr, Iddewon, a chymunedau bychain o Datariaid, Armeniaid, ac Albanwyr.^[1] Roedd hefyd sawl crefydd, gan gynnwys yr Eglwys Gatholig, Protestaniaeth, yr Eglwys Uniongred Ddwyreiniol, Iddewiaeth, ac Islam. Bu ambell gymuned yn meddu ar rywfaint o hunanlywodraeth, er enghraifft Cyngor y Pedair Gwlad a oedd yn arfer y gyfraith Iddewig.

Cyfeiriadau

↑ Peter Paul Bajer, Scots in the Polish-Lithuanian Commonwealth, 16th–18th Centuries: The Formation and Disappearance of an Ethnic Group (Leiden: Brill, 2012).

[1] Peter Paul Bajer, Scots in the Polish-Lithuanian Commonwealth, 16th–18th Centuries: The Formation and Disappearance of an Ethnic Group (Leiden: Brill, 2012).

[1]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 {{Gwybodlen Cyn-wladwriaeth
-| conventional_long_name = Polish–Lithuanian Commonwealth
+| conventional_long_name = Res Publica Utriusque Nationis
 | status      = Ffederasiwn deuarchaidd
 | p1          = Teyrnas Gwlad Pwyl (1385–1569){{!}}Teyrnas Gwlad Pwyl