1915
19g - 20g - 21g
1960au 1870au 1880au 1890au 1900au - 1910au - 1920au 1930au 1940au 1950au 1960au
1910 1911 1912 1913 1914 - 1915 - 1916 1917 1918 1919 1920
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod]- 13 Ionawr - Daeargryn yn Avezzano, yr Eidal; 29,000 o bobl yn colli ei bywydaua.
- 24 Ionawr - Brwydr Banc Dogger.
- 14 Mawrth - Brwydr Más a Tierra
- 26 Ebrill - Cytundeb Llundain
- Awst - Edith Cavell yn cael ei harestio gan yr Almaenwyr.
- 25 Medi – 14 Hydref - Brwydr Loos
- 8 Rhagfyr - Cyhoeddiad y gerdd "In Flanders Fields" gan y meddyg Canadiaidd John McCrae.[1]
- 18 Rhagfyr - Priodas Woodrow Wilson (Arlywydd yr Unol Daleithiau) ac Edith B. Galt
Genedigaethau
[golygu | golygu cod]- 30 Ionawr - John Profumo, gwleidydd (m. 2006)
- 4 Chwefror - Syr Norman Wisdom, actor (m. 2010)
- 25 Mawrth - Dorothy Squires, cantores (m. 1998)
- 7 Ebrill - Billie Holiday, cantores (m. 1959)
- 6 Mai - Orson Welles, actor (m. 1985)
- 20 Mehefin
- Terence Young, cyfarwyddwr ffilm (m. 1994)
- Lidi van Mourik Broekman, arlunydd (m. 2015)
- 1 Gorffennaf - Alun Lewis, bardd (m. 1944)[2]
- 3 Gorffennaf - Ifor Owen, awdur ac arlunydd (m. 2007)
- 29 Awst - Ingrid Bergman, actores (m. 1982)
- 4 Medi - Roland Mathias, bardd ac awdur (m. 2007)[3]
- 10 Medi - Geraint Bowen, bardd (m. 2011)[4]
- 23 Medi - John Samuel Rowlands, enillwr y George Cross (m. 2006)
- 11 Hydref - T. Llew Jones, nofelydd a bardd (m. 2009)
- 15 Hydref - Yitzhak Shamir, Prif Weinidog Israel (m. 2012)
- 17 Hydref - Arthur Miller, dramodydd (m. 2005)
- 25 Hydref - Olga Bogaevskaya, arlunydd (m. 2000)
- 27 Hydref - Harry Saltzman, cynhyrchydd ffilm (m. 1994)
- 25 Tachwedd - Augusto Pinochet, arlwydd Chile (m. 2007)
- 7 Rhagfyr - Eli Wallach, actor (m. 2014)
- 12 Rhagfyr - Frank Sinatra, canwr ac actor (m. 1998)
- 19 Rhagfyr - Édith Piaf, cantores (m. 1963)
- 26 Rhagfyr - Keidrych Rhys, bardd (m. 1987)
- yn ystod y flwyddyn - John Griffith Williams, nofelydd (m. 1987)
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]- 3 Ionawr - James Elroy Flecker, bardd, dramodydd a nofelydd, 30
- 19 Ionawr - Anna Leonowens, athrawes, 83[5]
- 24 Ionawr - Charles Taylor, chwaraewr rygbi [6]
- 23 Ebrill - Rupert Brooke, bardd, 27
- 4 Medi - David Gwynne-Vaughan, botanegydd, 44[7]
- 26 Medi - Keir Hardie, gwleidydd, 59[8]
- 13 Hydref - Charles Sorley, bardd, 20
- 23 Hydref - W. G. Grace, cricedwr, 67
- 29 Tachwedd - Rachel Davies (Rahel o Fôn), 69[9]
- 17 Rhagfyr - John Rhŷs, ysgolhaig Celtaidd, 75
Y celfyddydau
[golygu | golygu cod]Ffilmiau
[golygu | golygu cod]- The Birth of a Nation (D.W. Griffith)
- Carmen (gyda Theda Bara)
Llyfrau
[golygu | golygu cod]- Caradoc Evans – My People
- Franz Kafka - Metamorphosis
- Arthur Machen – The Great Return
- Eluned Morgan - Plant yr Haul
- John Cowper Powys - Wood and Stone
Cerddoriaeth
[golygu | golygu cod]- Ziegfeld Follies of 1915 (sioe Broadway)
Eisteddfod Genedlaethol (Bangor)
[golygu | golygu cod]Gwobrau Nobel
[golygu | golygu cod]- Ffiseg: Syr William Henry Bragg a William Lawrence Bragg
- Cemeg: Richard Martin Willstätter
- Meddygaeth: dim gwobr
- Llenyddiaeth: Romain Rolland
- Heddwch: dim gwobr
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gillmor, Don (2001). Canada: A People's History. 2. Toronto, Ontario: McClelland & Stewart. t. 93. ISBN 0-7710-3341-9.
- ↑ "Alun Lewis | Welsh poet". Encyclopædia Britannica (yn Saesneg). Cyrchwyd 6 Gorffennaf 2020.
- ↑ Sam Adams (17 Hydref 2007). "Roland Mathias". The Guardian (yn Saesneg). London. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2019.
- ↑ "Geraint Bowen: Archdruid of Wales who campaigned against nuclear dumping and championed Welsh-language television". independent.co.uk. Cyrchwyd 10 Medi 2025.
- ↑ "Deaths", The Times (21 January 1915); p. 1; col A. (Saesneg)
- ↑ Gwyn Prescott (2014). Call Them to Remembrance: The Welsh Rugby Internationals who died in the Great War (yn Saesneg). ISBN 978-1-902719-37-5.
- ↑ Robert Thomas Jenkins (1959). "Gwynne-Vaughan, David Thomas (1871-1915), llysieuydd". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 5 Tachwedd 2025.
- ↑ "James Keir Hardie (1856-1915)". BBC History (yn Saesneg). Cyrchwyd 8 Chwefror 2019.
- ↑ Robert (Bob) Owen (1959). "Davies, Rachel ('Rahel o Fôn '; 1846-1915), pregethwr a darlithydd". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 5 Tachwedd 2025.