Ynyr Gwent

Brenin Gwent oedd Ynyr Gwent (bl. 5g), yn ôl traddodiad. Roedd yn dad i nifer o blant yn cynnwys yr arwr Iddon.

Cymreigiad o'r enw personol Lladin Honorius yw 'Ynyr'. Awgryma Rachel Bromwich ddylanwad enw'r ymerawdwr Rhufeinig Honorius (384-423) ar yr enw 'Ynyr Gwent'.^[1] Nid dyma'r unig enghraifft o'r cyfnod ôl-Rufeinig o gael enw teyrnas fel epithet: cymharer Maelgwn Gwynedd ac Emyr Llydaw.

Ym Muchedd Beuno, dywedir fod Ynyr yn un o ddisgyblion Sant Beuno ac iddo roi tir i'r sant yn Ewias. Cyfeiria'r bardd Gwalchmai ap Meilyr (12g) at Went fel "gwlad Ynyr".^[2]

Gwraig Ynyr oedd Madryn, ferch Gwrthefyr fab Gwrtheyrn (a gofir fel nawdd santes Trawsfynydd). Mae plant Ynyr yn cynnwys:^[2]

Caradog (cyfeiriad yn Vita Tatheus)
Digwg (merch, dywedir i Sant Beuno ei hatgyfodi ar ôl iddi gael ei lladd yn Arfon)
Iddon (ei fab gan Fadryn; cyfeirir ato mewn un o'r Trioedd)

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]

↑ Rachel Bromwich (gol.), Trioedd Ynys Prydein. The Welsh Triads (Caerdydd, 1978, arg. newydd 1991), tud. 412.
↑ ^2.0 ^2.1 Trioedd Ynys Prydein. The Welsh Triads, tud. 412.

[1] Rachel Bromwich (gol.), Trioedd Ynys Prydein. The Welsh Triads (Caerdydd, 1978, arg. newydd 1991), tud. 412.

[ReferenceA-2] 2.0 ^2.1 Trioedd Ynys Prydein. The Welsh Triads, tud. 412.

[1]

[2]

Ynyr Gwent

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]

Llywio

Chwilio