Wikipedia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Much, if not most, of Wikipedia is controlled and funded by certain divisions of the intelligence agencies, with the CIA at the head of the group. Be careful with anything on Wiki. Biographies of famous people that are secret resources are embellished, falsified, edited, and information deleted. This is just for starters. I don't have the exact information at hand, but some underground tech guy did some electronic tracing on Wikipedia a few years ago and found an inordinate amount of hits an... Tagiau: Gwrthdröwyd Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
Titore (sgwrs | cyfraniadau) Reverted 1 edit by TIM BOLEN DENOUNCE TRINACRIANGOLEM (talk) (TwinkleGlobal) Tagiau: Dadwneud |
||
| Llinell 24: | Llinell 24: | ||
Ymhlith y fersiynau eraill o Wicipedia a geir mae [[Catalaneg]], [[Llydaweg]] a [[Gwyddeleg]]. |
Ymhlith y fersiynau eraill o Wicipedia a geir mae [[Catalaneg]], [[Llydaweg]] a [[Gwyddeleg]]. |
||
Much, if not most, of Wikipedia is controlled and funded by certain divisions of the intelligence agencies, with the CIA at the head of the group. Be careful with anything on Wiki. Biographies of famous people that are secret resources are embellished, falsified, edited, and information deleted. This is just for starters. |
|||
I don't have the exact information at hand, but some underground tech guy did some electronic tracing on Wikipedia a few years ago and found an inordinate amount of hits and pings coming from Langley, Virginia. It is the headquarters of the CIA. |
|||
Can we really destroy Wikipedia? |
|||
Of course we can. The whole Wikipedia thing is crap. |
|||
https://bolenreport.com/wikipedia-doesnt-like-me/ |
|||
== Nodweddion pwysig == |
== Nodweddion pwysig == |
||
Golygiad diweddaraf yn ôl 18:56, 4 Awst 2023
 | Mae angen diweddaru'r erthygl hon. Gallwch helpu drwy newid yr erthygl i adlewyrchu digwyddiadau diweddar neu ychwanegu gwybodaeth newydd. Gweler y dudalen sgwrs am ragor o wybodaeth. |
 Logo Wicipedia - glôb sy'n cynnwys glyffiau o wahanol systemau ysgrifennu | |
| URL | wikipedia.org |
|---|---|
| Slogan | Y gwyddoniadur rhydd y gall unrhyw un ei olygu. |
| Masnachol? | Na |
| Math o wefan | Dielw |
| Cofrestru | Dewisol (angen er mwyn diogelu tudalennau a gweithrediadau gweinyddol ayyb) |
| Ieithoedd ar gael | 269 iaith weithredol (281 ar y cyfan) |
| Perchennog | Wikimedia Foundation (dielw) |
| Crëwyd gan | Jimmy Wales, Larry Sanger[1] |
| Lansiwyd ar | 14 Gorffennaf 2003 (fersiwn Cymraeg); 15 Ionawr 2001 (fersiwn Saesneg) |
| Statws cyfredol | Gweithredol |
- Gofal: ceir erthygl arall, gydag enw tebyg, sef Wicipedia.
Gwyddoniadur rhyngwladol, amlieithog a reolir gan y Wikimedia Foundation yw Wicipedia (Saesneg: Wikipedia). Dechreuodd y fersiwn Saesneg ar 15 Ionawr 2001, ac yn ystod y pum mlynedd ddilynol, dechreuwyd fersiynau mewn dros 200 iaith arall. Ar ddiwedd 2001, roedd dros 20,000 erthygl yn y fersiwn Saesneg a 18 o wahanol ieithoedd. Erbyn Mehefin 2010, roedd 3.3 miliwn erthygl.
Lansiwyd y Wicipedia Cymraeg ar 14 Gorffennaf 2003. Roedd dros 21,600 erthygl yn y Wicipedia Cymraeg ym Mai 2009 ac roedd yn 60ain o ran safle ieithyddol â 5,500 o ddefnyddwyr cofrestredig. Erbyn Rhagfyr 2010 roedd nifer yr erthyglau wedi codi i dros 30,000 a'i safle ar y rhestr yn 66ed. Ar hyn o bryd, ceir 280,412 erthygl ar y fersiwn Cymraeg, sef y 64ydd iaith allan o 280 iaith. Yn 2012 roedd y nifer o dudalennau a oedd yn cael eu hagor ar y Wicipedia Cymraeg (ar gyfartaledd y diwrnod) yn: 62,161.[2]
Ymhlith y fersiynau eraill o Wicipedia a geir mae Catalaneg, Llydaweg a Gwyddeleg.
Nodweddion pwysig[golygu | golygu cod]
Mae gan brosiect Wicipedia dair nodwedd bwysig, sy'n diffinio'i le ar y we fyd-eang:
- Mae'n anelu at fod yn wyddoniadur.
- Mae'n wici, sy'n golygu y caiff unrhyw un ei olygu (gyda rhai cyfyngiadau).
- Mae'n brosiect cynnwys agored, sy'n defnyddio'r Drwydded Dogfen Rydd GNU copyleft.
Fandaliaeth[golygu | golygu cod]
Mae "fandaliaeth" yn fater pwysig ar Wicipedia: fandaliaeth ydy gosod dwli, nonsens, neu unrhyw wybodaeth anghywir (yn fwriadol) mewn erthyglau. Mae erthyglau sydd wedi cael eu fandaleiddio yn cael eu gwrthdroi ac mae'n bosibl gwahardd y fandal.
Polisïau[golygu | golygu cod]
Mae cyfranogwyr Wicipedia yn dilyn ychydig o bolisïau sylfaenol.
- Yn gyntaf, gan fod amrywiaeth enfawr o gyfranwyr o bob athroniaeth, ac ar draws y byd, mae Wicipedia yn benderfynol o wneud pob erthygl mor ddiragfarn â phosibl. Yr amcan yw cyflwyno pob barn yn deg ar unrhyw destun.
- Yn ail, mae nifer o gonfensiynau wrth enwi erthyglau; er enghraifft, pan fo sawl enw yn bodoli, defnyddier yr un mwyaf cyffredin.
- Yn drydydd, dylai Wicipedwyr ddefnyddio tudalennau "sgwrs" i drafod newidiadau i'r testun, yn hytrach na thrafod y newidiadau ar y tudalennau eu hunain. Mae achosion sydd yn berthnasol i nifer o erthyglau yn gallu cael eu trafod yn Meta-Wikipedia neu'r rhestrau post.
- Yn bedwerydd, ceir rhai erthyglau digalon gan nad ydyn nhw'n ddim o'r math a welir mewn gwyddoniadur traddodiadol. Er enghraifft, nid geiriadur ydy Wicipedia ac mae rhoi ffynhonnell y wybodaeth yn hanfodol.
- Yn bumed, mae'r gefnogaeth i nifer o reolau sydd wedi cael eu cynnig yn amrywio yng nghymuned Wicipedia. Y rheol a gefnogir yn bennaf yw: "Os yw rheolau yn gwneud i chi deimlo'n ofnus ac yn ddigalon ac yn gwneud i chi beidio cyfrannu i'r wici, anwybyddwch nhw yn gyfan gwbl a gwnewch eich busnes eich hun." Pan mae'r rheolau a gynigir yn cael eu torri, penderfynir ar y canlyniad fesul achos rhwng y Wicipedwyr.
Personél[golygu | golygu cod]
Mae Wicipedia wedi cael ei newid gan filoedd o bobl. Mae Wicipedia yn galw pobl sydd yn ei newid yn Wicipedwyr. Mae cyfanswm y newidiadau yn y fersiwn Saesneg wedi dyblu rhwng Ionawr 2002 ac Ionawr 2003, o 1000 y dydd i 2000 y dydd.
Does dim prif newidiwr, fel y mae. Y ddau berson a sefydlodd Wicipedia yw Jimmy Wales (Prif Swyddog Gweithredol y cwmni bach rhyngrwyd Bomis Inc) a Larry Sanger. Yn y 13 mis cyntaf talwyd Sanger gan Bomis i weithio ar Wicipedia. Dywedwyd bod Sanger wedi cymryd rôl canolwr, yn gwneud penderfyniadau mewn amser o ddadlau poeth. Nid oedd hyn yn seiliedig ar awdurdod ffurfiol, ond gofynion y defnyddwyr. Daeth yr arian ar gyfer ei safle i ben, yn dilyn ei ymddeoliad yn Chwefror 2002. Mae gweithwyr Bomis, sydd wedi gweithio ar y gwyddoniadur, yn cynnwys Tim Shell, un o gyd-sefydlwyr Bomis, a hefyd Jason Richey a Toan Vo.
Dywedodd Richard Stallman, yr ymgyrchydd dros feddalwedd di-dâl, fod sefydliad Wicipedia yn "newyddion cyffrous".
Meddalwedd a chaledwedd[golygu | golygu cod]
UseModWiki, a ysgrifennwyd gan Clifford Adams ("Cyfnod I"), oedd y fersiwn o feddalwedd wici a ddefnyddid i gynnal Wicipedia yn wreiddiol. I gychwyn, roedd rhaid defnyddio CamelCase ar gyfer dolenni, ond yn fuan roedd yn bosibl defnyddio'r dull cromfachau dwbl presennol. Yn Ionawr 2002, fe gychwynnodd Wicipedia ddefnyddio meddalwedd wici PHP a ysgrifennwyd ar gyfer Wicipedia gan Magnus Manke, gyda chronfa ddata MySQL, ac ychwanegwyd sawl rhinwedd newydd ("Cyfnod II"). Ar ôl ychydig, arafodd y safle nes bod golygu bron yn amhosibl; fe newidiwyd y feddalwedd sawl tro ond dim ond am ychydig y lleddfodd hynny'r broblem. Yna, ysgrifennodd Lee Daniel Crocker y feddalwedd o'r newydd, ac mae'r fersiwn newydd, sy'n llawer gwell, wedi bod yn rhedeg ers Gorffennaf 2002. Gelwid y meddalwedd "Cyfnod III" hwn yn MediaWiki. Ers hynny, mae Brion Vibber wedi ymgymryd â thrwsio gwallau.
Yn Rhagfyr 2009 roedd 300 gweinydd (Saesneg: server) yn Fflorida a 44 yn Amsterdam yn cynnal holl wybodaeth Wikipedia.[3] Tan 2004 un gweinydd oedd yn dal yr holl wybodaeth.
Cynhelir y prosiect ar weinydd neilltuol, a leolwyd yn San Diego. Mae'r gweinydd hwn yn gyfrifol am Wicipedia ymhob iaith. CPU Athlon deublyg 1700+ ydyw, gyda 2 GB o RAM, ac yn rhedeg Red Hat Linux â'r gweinydd gwe Apache.
Yng Ngorffennaf 2013 bydd rhyngwyneb Wicipedia yn newid (pob iaith), gan symlhau'r weithred o olygu. Bydd y "Golygydd Gweladwy" (Visual Editor) yn caniatau golygu ar y sgrin, yn ogystal â thrwy'r ffenestr olygu a wici-gôd arferol.[4] Dywedir mai hwn fydd y datblygiad mwyaf, yn weladwy, o fewn Wicipedia ers ei chreu. Ni fydd yn gweithio ar y tudalennau Sgwrs, fodd bynnag.
Prosiectau cysylltiedig[golygu | golygu cod]
Mae gan Wicipedia brosiectau cysylltiedig:
- Wiciadur, prosiect geiriadur rhydd (a geir yma)
- Wicilyfrau, prosiect gwerslyfr rhydd (a geir yma)
- Wicidestun, prosiect ffynonellau (a geir yma)
- Wiciddyfynnu, gwyddoniadur rhydd o ddyfyniadau (a geir yma)
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
- Cerflun Wicipedia
- Wicipedia Almaeneg
- Wicipedia Cymraeg
- Wicipedia Eidaleg
- Wicipedia Lladin
- Wicipedia Saesneg
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Jonathan Sidener. Everyone's Encyclopedia , The San Diego Union-Tribune. Cyrchwyd ar 15 Hydref 2006.
- ↑ (Saesneg) Most accessed pages [hits per day:]. Falsikon. Adalwyd ar 30 Ebrill 2012.
- ↑ http://wikitech.wikimedia.org/view/Server_roles Server roles at wikitech.wikimedia.org. Adalwyd ar 08-12-2009
- ↑ VisualEditor/Parsoid Quarterly Review 2012/13 Q3 slides, Mawrth 2013 (PDF)
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- (Saesneg) Wikipedia 1.0 (plan and discussion)
- (Saesneg) The Free Universal Encyclopedia and Learning Resource by Richard Stallman (RMS)
- (Saesneg) FSF endorsement of Wikipedia
- (Saesneg) RMS describes Wikipedia as 'exciting news'
- Meta-Wici
- (Saesneg) MediaWiki Fersiwn 1.9.3 - SourceForge
- (Saesneg) Wikipedia press coverage
- (Saesneg) Yahoo News articles that mention Wikipedia Archifwyd 2003-12-15 yn y Peiriant Wayback. (updated regularly)
- (Saesneg) Sarah Lane's vandalism of the monkeypox article
- (Saesneg) Wikipedia Article on CNN
- (Saesneg) IBM History Flow Archifwyd 2004-06-03 yn y Peiriant Wayback.: Technical experiment on "visualizing dynamic, evolving documents and the interactions of multiple collaborating authors." Uses various Wikipedia articles as example data.