William Hallowes Miller
(Ailgyfeiriad oddi wrth W. H. Miller)
William Hallowes Miller | |
---|---|
![]() | |
Ganwyd | 6 Ebrill 1801 ![]() Llanymddyfri ![]() |
Bu farw | 20 Mai 1880 ![]() Caergrawnt ![]() |
Dinasyddiaeth | ![]() |
Alma mater | |
Galwedigaeth | ffisegydd, academydd, grisialegydd ![]() |
Cyflogwr | |
Gwobr/au | Cymrawd y Gymdeithas Frenhinol, Medal Brenhinol, Medal Brenhinol, Cymrawd Cymdeithas Frenhinol Caeredin ![]() |
Crisialegydd Cymreig oedd William Hallowes Miller (6 Ebrill 1801 – 20 Mai 1880), a hanodd o'r Felindre ar bwys Llangadog, Sir Gaerfyrddin. Sefydlydd y gwyddoniaeth grisialau a elwir yn 'grisialegaeth'. Er iddo raddio mewn mathemateg yng Nghaergrawnt, cafodd ei benodi'n Athro adran mwynoleg y coleg yn 1832.
Mae'n cael ei gysylltu gya dwy gangen o wyddoniaeth: adnabyddwyd ei theori grisialaeth drwy'r byd fel 'System Miller', ac mae ei waith ar grisialau'n dal i enyn parch ac edmygedd hyd heddiw. Yn ail, roedd yn un o'r gwyddonwyr pwysicaf i ddylanwadu ar system mesuriadau a phwysau Senedd Lloegr yn 1834.