Tarddiant y frech goch yn Abertawe, 2013
Enghraifft o'r canlynol | pla o afiechyd |
---|---|
Dyddiad | 2013 |
Lleoliad | Abertawe, Powys, Sir Benfro, Ceredigion, Sir Gaerfyrddin, Pen-y-bont ar Ogwr, Castell-nedd Port Talbot |
Yn Ebrill 2013 cafwyd cynnydd yn y nifer o achosion o'r frech goch yn ardal sir Abertawe, Cymru. Erbyn 16 Ebrill roedd 765 o achosion,[1] a 808 o achosion erbyn 18 Ebrill.[2] Sefydlwyd clinigau brechu dros dro ac anogwyd pobl ar draws Cymru i dderbyn y brechlyn,[3] a chafwyd ymgyrch i frechu plant mewn pedair ysgol uwchradd yn ninas Abertawe ac yng Nghastell-nedd Port Talbot.[4] Yn ôl Iechyd Cyhoeddus Cymru, mae disgwyl i'r nifer o achosion gyrraedd y brig tua canol mis Mai.[5] Hwn yw'r tarddiant mwyaf o'r frech goch i daro Cymru mewn 10 mlynedd.[6]
Ar 18 Ebrill daethpwyd o hyd i gorff dyn 25 oed yn Abertawe oedd yn dioddef o'r frech goch, y farwolaeth gyntaf o ganlyniad i'r tarddiant.[7]
Yn ôl rhai meddygon ac arbenigwyr, credir i'r tarddiant gael ei achosi gan benderfyniad nifer o rieni i beidio â rhoi brechlyn triphlyg MMR i'w plant gan gredu y gallai achosi awtistiaeth.[8][9] Lledodd y syniad hon gan y meddyg Andrew Wakefield mewn erthygl yn The Lancet ym 1998, ond cafodd ei waith ei brofi'n anghywir a chafodd Wakefield ei ddileu o'r gofrestr feddygol yn 2010 ac felly wedi ei wahardd o weithio fel meddyg yn y Deyrnas Unedig.[10][11] Ar 12 Ebrill 2013 cyhoeddodd The Independent ddatganiad gan Wakefield yn beio'r llywodraeth am y tarddiant yn Abertawe gan nad oedd y llywodraeth yn barod i ddarparu pigiad sengl yn lle'r pigiad triphlyg.[12] Cafodd y feirniadaeth hon ei gwrthod gan Adran Iechyd y Deyrnas Unedig[13] a chafodd The Independent ei gondemnio gan nifer o newyddiadurwyr am gyhoeddi geiriau Wakefield.[14][15][16]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Rhybudd gweinidog am gynnydd mewn achosion o'r frech goch. BBC (16 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Y frech goch: Cyfanswm o 808. BBC (18 Ebrill 2013). Adalwyd ar 19 Ebrill 2013.
- ↑ 2,500 wedi cael brechiad mewn clinigau. BBC (14 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ Y frech goch: Ymgyrch frechu i ysgolion. BBC (15 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ Clefyd: 'Cyrraedd y brig mewn mis'. BBC (12 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) McWatt, Julia (23 Mawrth 2013). Measles outbreak biggest in Wales for a decade... and spreading. WalesOnline. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Marwolaeth yn Abertawe: Dioddef o'r frech goch. BBC (19 Ebrill 2013). Adalwyd ar 19 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Swansea GP blames measles outbreak on MMR fears – video. The Guardian (16 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Measles: Swansea newspaper not to blame, ex-editor claims. BBC (14 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013. "The South Wales Evening Post reported on worries parents had following a now discredited report which linked the vaccine to autism. Many experts blamed the research and media coverage of it for a drop in vaccinations resulting in an outbreak."
- ↑ (Saesneg) Meikle, James a Boseley, Sarah (24 Mai 2010). MMR row doctor Andrew Wakefield struck off register. The Guardian. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) General Medical Council, Fitness to Practise Panel Hearing, 24 May 2010, Andrew Wakefield, Determination of Serious Professional Misconduct. General Medical Council. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Full statement by MMR scare doctor Andrew Wakefield: 'The Government has tried to cover up putting price before children’s health'. The Independent (12 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Ministry dismisses Andrew Wakefield's criticism over Wales measles outbreak. The Guardian (13 Ebrill 2013). Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Plait, Phil (14 Ebrill 2013). Andrew Wakefield Tries to Shift Blame for UK Measles Epidemic. Slate. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Robbins, Martin (13 Ebrill 2013). Giving space to Andrew Wakefield on MMR isn't balance, it's lunacy. New Statesman. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.
- ↑ (Saesneg) Chivers, Tom (13 Ebrill 2013). The Independent should be ashamed of itself for giving Andrew Wakefield a soapbox. The Daily Telegraph. Adalwyd ar 16 Ebrill 2013.