Neidio i'r cynnwys

St Mabyn

Oddi ar Wicipedia
Pluw Vabon
Mathpentref, plwyf sifil Edit this on Wikidata
Poblogaeth724 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirCernyw
GwladBaner Cernyw Cernyw
Baner Lloegr Lloegr
GerllawAfon Kammel Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau50.526°N 4.764°W Edit this on Wikidata
Cod SYGE04011565, E04002308 Edit this on Wikidata
Cod OSSX041732 Edit this on Wikidata
Cod postPL30 Edit this on Wikidata
Map

Pentref a phlwyf sifil yng Nghernyw, De-orllewin Lloegr, ydy St Mabyn[1] (Cernyweg: y pentref = S. Mabon; y plwyf sifil = Pluwvabon).[2] Fe'i lleolir rhwng Wadebridge a Gwaun Bodmin. Yn 2001 roedd 560 o drigolion wedi'u cofrestru yno.[3]

Enwyd y pentref ar ôl y duw Celtaidd Mabyn neu Mabena neu o bosib Mabon. Dywedir fod Mebyn yn un o 24 o blant Brycheiniog. Cafodd Mabyn ei rhestru gan yr Eglwys yn Lloegr fel santes yn 1234.

Dyma'r unig bentref yn y pwlyf a cheir nifer o dai urddasol (16 1c 17g) gerllaw, gan gynnwys: Tregarden, Tredethy, Helligan a Colquite.

Mae'r eglwys ei hun, sydd o'r un enw a'r pentref wedi ei restru yn Gradd 1 ac wedi ei godi yn y 15g.

Santes

[golygu | golygu cod]

Ymddengys yr enw am y tro cyntaf yn Bywyd Saint Nectan a sgwennwyd yn y 12g yn Tintagel, Dyfnaint. Credir fod Nectan hefyd yn fab i Frycheiniog. Merch ydy hi ers canrifoedd ond cred y rhan fwyaf o ysgolheigion megis Sabine Baring-Gould mai dyn ydoedd ac i'r stori wrieddiol am Fabon (brawd Sant Teilo) newid gan fynd yn anghof a'r Sant droi yn Santes.

Dolennau allanol

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. British Place Names; adalwyd 23 Hydref 2019
  2. Maga Cornish Place Names Archifwyd 2017-06-01 yn y Peiriant Wayback; adalwyd 10 Awst 2019
  3. GENUKI

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]