Pelen liwio
| Pelen liwio Pisolithus arhizus
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Boletales |
| Teulu: | Sclerodermataceae |
| Genws: | Pisolithus[*] |
| Rhywogaeth: | Pisolithus arhizus |
| Enw deuenwol | |
| Pisolithus arhizus (Scop.) Rauschert | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Sclerodermataceae yw'r Pelen liwio (Lladin: Pisolithus arhizus; Saesneg: Dyeball).[1] 'Codau Daear' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'coden' yw 'codau'. Mae'r teulu Sclerodermataceae yn gorwedd o fewn urdd y Boletales.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Sclerodermataceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Pelen liwio ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Lycoperdodes australe | Lycoperdodes australe | |
| Lycoperdodes marmoratum | Lycoperdodes marmoratum | |
| Phlyctospora fusca | Phlyctospora fusca | |
| Polysaccum album | Polysaccum album | |
| Polysaccum australe | Polysaccum australe | |
| Polysaccum confusum | Polysaccum confusum | |
| Polysaccum crassipes | Polysaccum crassipes | |
| Polysaccum degenerans | Polysaccum degenerans | |
| Polysaccum herculeanum | Polysaccum herculeanum | |
| Polysaccum marmoratum | Polysaccum marmoratum |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Pelen liwio gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.