Pastwn pry cennog
| Pastwn pry cennog Cordyceps clavulata | |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Hypocreales |
| Teulu: | Ophiocordycipitaceae |
| Genws: | Cordyceps[*] |
| Rhywogaeth: | Cordyceps clavulata |
| Enw deuenwol | |
| Cordyceps clavulata | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Ophiocordycipitaceae yw'r Pastwn pry cennog (Lladin: Cordyceps clavulata; Saesneg: Bug Sputnik).[1] Pastynnau Parasitig yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'pastwn' yw 'pastynnau', sy'n rhoi darlun o siap y ffwng. Mae'r teulu Ophiocordycipitaceae yn gorwedd o fewn urdd y Hypocreales.
Ffyngau
[golygu | golygu cod]Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Ophiocordycipitaceae
[golygu | golygu cod]Mae gan Pastwn pry cennog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Ophiocordyceps aphodii | Ophiocordyceps aphodii | |
| Ophiocordyceps bispora | Ophiocordyceps bispora | |
| Ophiocordyceps blattae | Ophiocordyceps blattae | |
| Ophiocordyceps caloceroides | Ophiocordyceps caloceroides |  |
| Ophiocordyceps dittmarii | Ophiocordyceps dittmarii | |
| Ophiocordyceps entomorrhiza | Ophiocordyceps entomorrhiza | |
| Ophiocordyceps forquignonii | Ophiocordyceps forquignonii | |
| Ophiocordyceps myrmecophila | Ophiocordyceps myrmecophila | |
| Ophiocordyceps sinensis | Ophiocordyceps sinensis |  |
| Ophiocordyceps unilateralis | Ophiocordyceps unilateralis |  |
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Pastwn pry cennog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.