Llychlys danheddog
| Llychlys danheddog Drepanolejeunea hamatifolia | |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Porellales |
| Teulu: | Lejeuneaceae |
| Rhywogaeth: | D. hamatifolia |
| Enw deuenwol | |
| Drepanolejeunea hamatifolia | |
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Llychlys danheddog (enw gwyddonol: Drepanolejeunea hamatifolia; enw Saesneg: toothed pouncewort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Porellales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.
Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Ngwynedd ac ardaloedd gorllweinol yr Alban, Lloegr ac Iwerddon.
Disgrifiad[golygu | golygu cod]
Mae gan y Llychlys danheddog (D. hamatifolia) goesynnau gwyrdd golau, hyd at 1 cm o hyd a 0.2–0.4 mm o led. Mae'r dail yn cyrraedd pwynt miniog a danheddog (h.y. fel dannedd), gyda'r llabedau'n ymrannu, ond mor fach mae eu rhoi o dan feicrosgop yn hanfodol.[1]
Cynefin[golygu | golygu cod]
Tyf y rhywogaeth hon mewnleoedd llaith, mewn ardaloedd cefnforol, ger rhaeadrau neu mewn ceunentydd coediog. Mae'n yn tyfu ar greigiau a choed, naill ai ymysg bryoffytau eraill neu mewn mannau clir, ond fel arfer mae wedi'i gyfyngu i greigiau.
Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]
- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Llychlys danheddog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ rbg-web2.rbge.org.uk; adalwyd 5 Mehefin 2019.
- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.