Llwydni gwyn cap tyllog
| Llwydni gwyn cap tyllog Hypomyces chrysospermus
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Urdd: | Hypocreales |
| Teulu: | Hypocreaceae |
| Genws: | Hypomyces[*] |
| Rhywogaeth: | Hypomyces chrysospermus |
| Enw deuenwol | |
| Hypomyces chrysospermus | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Hypocreaceae yw'r Llwydni gwyn cap tyllog (Lladin: Hypomyces chrysospermus; Saesneg: Bolete Mould).[1] Llwydni Madarch yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. 'Madarch' yma yw lluosog madarchen'. Mae'r teulu Hypocreaceae yn gorwedd o fewn urdd y Hypocreales.
Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Hypocreaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Llwydni gwyn cap tyllog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Trichoderma confertum | Trichoderma confertum | |
| Trichoderma confluens | Trichoderma confluens | |
| Trichoderma corneum | Trichoderma corneum | |
| Trichoderma corrugatum | Trichoderma corrugatum | |
| Trichoderma costaricense | Trichoderma costaricense | |
| Trichoderma cremeoides | Trichoderma cremeoides | |
| Trichoderma crystallinum | Trichoderma crystallinum | |
| Trichoderma cuenisporum | Trichoderma cuenisporum | |
| Trichoderma cuneisporum | Trichoderma cuneisporum | |
| Trichoderma dacrymycellum | Trichoderma dacrymycellum |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Llwydni gwyn cap tyllog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.