Limerick

Castell y Brenin John, ar lan ddeheuol Afon Shannon, gyda Phont Thomond.

Prifddinas Swydd Limerick yn nhalaith Munster, Gweriniaeth Iwerddon, yw Limerick (Gwyddeleg: Luimneach). Saif y ddinas ar Afon Shannon, ac roedd y boblogaeth yn 2006 yn 91,000. Saif tua 195 km i'r gorllewin o ddinas Dulyn.

Mae'r ddinas yn ddyddio o leiaf o gyfnod ymsefydliad y Llychlynwyr yn 812, ac mae nifer o'r adeiladau, megis Castell y Brenin John, yn dyddio o'r cyfnod Normanaidd. Roedd yn ddinas o bwysigrwydd strategol yn rhyfeloedd y 17g, a gwarchaewyd arni gan Oliver Cromwell yn 1651. Dirywiodd sefyllfa economaidd y ddinas yn dilyn Deddf Uno 1801 a Newyn Mawr Iwerddon, a dim ond yn ddiweddar y mae wedi adfywio.

Adeiladau a chofadeiladau

• Amgueddfa Hunt
• Castell y Brenin John
• Eglwys gadeiriol Sant Ioan
• Eglwys gadeiriol Santes Fair

Enwogion

• Brian Boru (941-1014), Uchel Frenin Iwerddon
• Catherine Hayes (1825-1861), cantores opera
• Seán Keating (1889-1977), arlunydd