Klaipėda

Klaipėda
Klaipėda
Lleoliad yn Lithwania
Gwlad	Lithwania
Llywodraeth
Daearyddiaeth
Demograffeg
Poblogaeth Cyfrifiad	157350 (Cyfrifiad 2014)
Gwybodaeth Bellach
Cylchfa Amser	EET (UTC+2), Haf: EEST (UTC+3)
Gwefan	http://www.klaipeda.lt

Dinas trydydd-fwyaf Lithwania yw Klaipėda (Lithwaneg: amlwg [ˈkɫɐɪˑpʲeːd̪ɐ] ( gwrando)) neu Memel^[1]. Dyma lle mae Afon Nemunas yn llifo i mewn i'r Môr Baltig. Klaipėda yw phrifddinas Apskritis Klaipėda.

Map o Memel

Mae defnydd o'r enw "Memel", sydd o darddiad Lladin trwy Almaeneg (yn deillio o'r ymadrodd "Castrum Memele", a ddefnyddiwyd gyntaf tua 1250) mewn testunau Cymraeg i gyfeirio at y ddinas hon wedi cael ei defnyddio mor bell yn ôl â'r 16g. "Memel" hefyd yw'r enw Almaeneg a'r enw Saesneg hanesyddol am y ddinas.

Mae Porthladd Klaipėda yn bwysig yn yr ardal. Mae'r porthladd fel arfer yn rhydd o iâ'r Môr Baltig. Bu dan reolaeth y Marchogion Tiwtonaidd, Prwsia, yr Ymerodraeth Almaenig, yr Entente, Lithwania, a'r Trydydd Reich. Daeth y ddinas yn rhan o Lithwania tra roedd yn Weriniaeth Sosialaidd Sofietaidd.

Parhaodd Klaipėda yn rhan o Lithwania yn dilyn annibyniaeth y wlad. Gostyngodd y boblogaeth o 207,100 yn 1992 i 177,823 yn 2011. Mae cyrchfannau glan môr poblogaidd yn agos at Klaipėda yn Nida i'r de ar y Dafod Curoniaidd, a Palanga i'r gogledd.