Neidio i'r cynnwys

Ioga ashtanga vinyasa

Oddi ar Wicipedia
Ioga ashtanga vinyasa
Efallai bod yr enw ioga ashtanga wedi'i gymeryd o enw'r asana Ashtanga Namaskara, osgo tebyg i'r asana Surya Namaskar a welir yma
Mathioga Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Arddull neu ysgol o ioga yw Ioga Ashtanga Vinyasa, sydd hefyd yn ymarfer corff a boblogeiddiwyd gan K. Pattabhi Jois yn ystod yr 20g; yn aml, fe'i hyrwyddwyd fel ffurf modern o ioga Indiaidd clasurol.[1] Honnodd Jois ei fod wedi dysgu'r system gan ei athro, Tirumalai Krishnamacharya. Mae'r arddull yn egnïol ac yn cydamseru anadl â symudiad. Mae'r ystumiau unigol (a elwir yn asanas) yn cael eu cysylltu a'i gilydd drwy symudiadau'n llifo o un i'r llall (Vinyāsa), mewn cyfres[2]

Sefydlodd Jois 'Sefydliad Ymchwil i Ioga Ashtanga' yn 1948.[3] Gelwir y dull presennol o addysgu yn arddull Mysore ar ôl y ddinas yn India lle dysgwyd yr ymarfer yn wreiddiol.[4] Mae ioga ashtanga vinyasa wedi arwain at wahanol arddulliau o Ioga Llawn Egni (Power Yoga).

Agwedd

[golygu | golygu cod]

Disgwylir i fyfyrwyr Ioga Ashtanga Vinyasa ddysgu dilyniant o asanas ac ymarfer yn yr un ystafell ag eraill heb gael eu harwain gan yr athro. Rôl yr athro yw arwain yn ogystal â darparu addasiadau neu gynorthwyo ystumiau. Mewn lleoliadau eraill, addysgir dosbarthiadau ddwywaith yr wythnos yn lle dosbarthiadau arddull Mysore, a bydd yr athro'n arwain grŵp trwy'r un gyfres ar yr un pryd. Dim ond ym mlynyddoedd hŷn K. Pattabhi Jois y cyflwynwyd y dosbarthiadau dan arweiniad.[5][6]

Dilyniannau a chyfresi

[golygu | golygu cod]
Cyfres Uwch (A).

Fel arfer mae ymarfer Ashtanga Vinyasa o asanas yn dechrau gyda phum ailadroddiad o Surya Namaskara (Cyfarchiad i'r Haul) A a phum ailadrodd o Surya Namaskara B, ac yna dilyniant sefyll. Yn dilyn hyn mae'r ymarferwr yn symud ymlaen trwy un o chwe chyfres, ac yna dilyniant safonol, clo.

Y chwe chyfres yw:

  1. Y gyfres Gynradd: Yoga Chikitsa, Ioga ar gyfer Iechyd neu Therapi Ioga[7]
  2. Y gyfres Ganolradd: Nadi Shodhana, 'Y Purwr Nerfau' (ac a elwir hefyd yn Ail gyfres)
  3. Y gyfres Uwch: Sthira Bhaga, Canoli Cryfder
  1. Uwch A, neu'r Drydedd gyfres
  2. Uwch B, neu'r Bedwaredd gyfres
  3. Uwch C, neu'r Bumed gyfres
  4. Uwch D, neu'r Chweched cyfres[8]

Yn wreiddiol roedd pedair cyfres ar faes llafur Ashtanga Vinyasa: Cynradd, Canolradd, Uwch A, ac Uwch B. Pumed cyfres oedd y "gyfres Rishi", y dywedodd Pattabhi Jois y gellid ei wneud unwaith y byddai ymarferwr wedi "meistroli'r" pedair hyn.[9][10]

Dull cyfarwyddo

[golygu | golygu cod]

Yn ôl ŵyr Pattabhi Jois, R. Sharath Jois, rhaid meistroli'r asanas cyn cael caniatâd i roi cynnig ar eraill sy'n dilyn.[11] Fodd bynnag, anghytunodd mab Pattabhi Joi, Manju Jois, gan ddweud y gall myfyrwyr yn achlysurol ymarfer mewn fformat aflinol (heb fod mewn trefn bendant).[12][13][14]

Yn yr 21g, mae "cenhedlaeth newydd" o athrawon ioga Ashtanga vinyasa wedi mabwysiadu rheolau newydd Sharath, gan addysgu mewn arddull llinol heb amrywiadau. Mae'r ymarfer yn digwydd mewn amgylchedd 'Mysore caeth' o dan arweiniad athro sydd wedi'i gymeradwyo gan Sharath. Nid yw fideos a gweithdai hyfforddiant ac ymarferion adeiladu cryfder yn rhan o'r dull, nid ar gyfer yr ymarferwr na'r athro.[11] Fodd bynnag, mae'r rhan fwyaf o athrawon sy'n honni iddynt gael eu haddysgu gan Sharath yn addysgu'r dulliau, yr ymarferion a'r ystumiau uchod.[11]

Egwyddorion

[golygu | golygu cod]

Mae ioga ashtanga vinyasa yn pwysleisio rhai prif gydrannau, sef tristhana ("tri lle o weithredu neu sylw", neu agweddau mwy corfforol yr asanas) a Vinyāsa sy'n cael wei diffinio gan Sharath Jois fel system anadlu a symud.[15]

Llafarganu agoriadol

[golygu | golygu cod]

Mae arfer Ashtanga yn cael ei gychwyn yn draddodiadol gyda llafarganu Sansgrit i Patanjali:[16]

Sansgrit Cyfieithiad
vande gurūṇāṁ caraṇāravinde
saṁdarśita-svātma-sukhāvabode
niḥśreyase jāṅ̇galikāyamāne
saṁsāra-hālāhala-mohaśāntyai

âbāhu puruṣākāraṁśaṅ̇kha-cakrāsi-dhāriṇam

sahasra-śirasaṁ śvetampraṇamāmi patañjalim

Rwy'n ymgrymu i draed lotus y gurus,

Datgelodd deffro hapusrwydd eich hunan-hunan, y tu hwnt i well, yn ymddwyn fel meddyg y jyngl,
gan dawel, gwenwyn Samsara.


Gan gymryd ffurf dyn i'r ysgwyddau,

yn dal conch, disgen, a chleddyf,mMil o bennau gwyn,I Patanjali, yr wyf yn cyfarch.

ac yn cloi gyda'r "mangala mantra" (Lokaksema).[16]

Geirdarddiad

[golygu | golygu cod]
Efallai bod Ashtanga yoga yn ddyledus i Ashtanga Namaskara, asana ar ffurf gynnar o Surya Namaskar, yn hytrach nag i unrhyw gysylltiad ag ioga wyth aelod Patanjali (neu Swtrâu Ioga Patanjali).[17]

Wyth cangen cynllun Patanjali yw Yama, Niyama, Asana, Pranayama, Pratyahara, Dharana, Dhyana, a Samadhi.[18] Cred Jois oedd bod yn rhaid ymarfer asana, y drydedd gainc, yn gyntaf, a dim ond ar ôl hynny y gallai person feistroli'r saith cangen arall.[19] Fodd bynnag, mae'n bosibl bod yr enw Ashtanga yn nefnydd Jois yn deillio o'r hen enw Surya Namaskar yn y system o ymarferion gymnasteg dand, sef Ashtang dand, ar ôl un o'r asanas gwreiddiol yn y dilyniant, Ashtanga Namaskara (yn cael ei ddisodli bellach gan Chaturanga Dandasana), lle mae 8 rhan o'r corff i gyd yn cyffwrdd â'r ddaear, yn hytrach na yoga Patanjali.[17]

Traddodiad

[golygu | golygu cod]

Mae llawer o ddadlau dros y term "traddodiadol" fel y'i cymhwysir i Ioga Ashtanga. Nododd myfyrwyr y sylfaenydd fod Jois wedi addasu'r dilyniant yn rhydd i weddu i'r ymarferydd.[20] Mae rhai o'r gwahaniaethau yn cynnwys adio neu dynnu asana yn y dilyniannau, newidiadau i'r vinyasa (vinyasa llawn a hanner),[21][22][23] anodir asanas penodol ar gyfer pobl unigol.[20][24]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. "Ashtanga Yoga Background". Ashtanga Yoga. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Gorffennaf 2011. Cyrchwyd 2011-08-20.
  2. "Ashtanga Yoga". Yoga Journal. Cyrchwyd 19 Mai 2019.
  3. Lewis, Waylon (18 Mehefin 2009). "Pattabhi Jois, Founder of Ashtanga Yoga, Passes Away at Age 93". Huffington Post.
  4. "Mysore Style". Jois Yoga. 2013-02-17. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-03-08. Cyrchwyd 2019-03-07.
  5. "Mysore Style". Mysorestyle.ie. 7 Hydref 2011. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-02-05. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  6. YJ Editors (12 April 2017). "Style Profile: Ashtanga Yoga". Yoga Journal.
  7. "Ashtanga Primary Series list". Yogateket. Yogateket. Cyrchwyd 1 Mehefin 2019.
  8. "AYI.info - The International Ashtanga Yoga Information Page". Ashtangayoga.info. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  9. "Articles by Nancy – House of Yoga and Zen". House of Yoga and Zen. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  10. "Ashtanga Yoga Therapy | Biography". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 24 Rhagfyr 2015. Cyrchwyd 24 Mai 2015.
  11. 11.0 11.1 11.2 Jois 2013.
  12. Clark, Richard (7 Chwefror 2005). "Manju Jois". Australian Yoga Life (12): 42–45. http://static1.1.sqspcdn.com/static/f/477116/5091764/1261014095430/Manju_Jois.pdf?token=%2BVAJGlnrwmABlUKlnr5OWV8el1E%3D. Adalwyd 2022-01-06.
  13. "Manju Jois Mini Interview". Loveyogaanatomy.com. 24 Hydref 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-12-23. Cyrchwyd 26Tachwedd 2018.
  14. "Ashtanga Yoga Shala NYC - Manju Jois - New York 2000". Aysnyc.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-05-24. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  15. "THE PRACTICE | SHARATH JOIS". sharathjois.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 21 Chwefror 2019. Cyrchwyd 21 Chwefror 2019.
  16. 16.0 16.1 "SHARATH JOIS". KPJAYI. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-01-10. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  17. 17.0 17.1 Singleton 2010, tt. 175–210
  18. Scott, John. Ashtanga Yoga: The Definitive Step-by-Step Guide to Dynamic Yoga. New York: Three Rivers Press, 2000. pp. 14–17.
  19. "Sharath Jois". KPJAYI. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-01-08. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  20. 20.0 20.1 "Who has done all of the Ashtanga series? Does it matter?". 5 Ionawr 2012. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  21. "Ashtanga.com Articles: Tim Miller Interview by Deborah Crooks". Ashtanga.com. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  22. "Ashtanga Yoga Shala NYC - On Practice". Ashtanga Yoga Shala. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Tachwedd 2018. Cyrchwyd 26 Tachwedd 2018.
  23. Lino Miele, Astanga Yoga Book - The Yoga of Breath
  24. "Reflections on "Guruji: A Portrait" - Interview with Elise Espat - Part III". Mind Medicine. 8 Gorffennaf 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 24 Mai 2015. Cyrchwyd 24 Mai 2015.

Llyfryddiaeth

[golygu | golygu cod]

Darllen pellach

[golygu | golygu cod]

Dolen allanol

[golygu | golygu cod]