Gele'r llwyf

Oddi ar Wicipedia
Gele'r llwyf
Hypsizygus ulmarius

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Tricholomataceae
Genws: Hypsizygus[*]
Rhywogaeth: Hypsizygus ulmarius
Enw deuenwol
Hypsizygus ulmarius
(Bull.) Redhead

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Tricholomataceae yw'r Gele'r llwyf (Lladin: Hypsizygus ulmarius; Saesneg: Elm Leech).[1] 'Y Corwystrys' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. 'Bach' yw 'cor', felly ystyr 'corwystrys' yw 'wystrys bach. Mae'r teulu Tricholomataceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Ffyngau[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Tricholomataceae[golygu | golygu cod]

Mae gan Gele'r llwyf ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Omphalia californiensis Omphalia californiensis
Omphalia calycinoides Omphalia calycinoides
Omphalia campestris Omphalia campestris
Omphalia camptophylla Omphalia camptophylla
Omphalia candicans Omphalia candicans
Omphalia capillaris Omphalia capillaris
Omphalia capreae Omphalia capreae
Omphalia carbonaria Omphalia carbonaria
Omphalia caricicola Omphalia caricicola
Omphalia carneola Omphalia carneola
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Gele'r llwyf gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.