Fy Hen Lyfr Cownt

Fy Hen Lyfr Cownt

Enghraifft o'r canlynol	gwaith llenyddol
Iaith	Cymraeg

Nofel fer ar ffurf dyddiadur gan Rhiannon Davies Jones yw Fy Hen Lyfr Cownt (Gwasg Aberystwyth, 1961). Dyma'r gyfrol a ddaeth â'i hawdures i amlygrwydd pan enillodd y Fedal Ryddiaith yn Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd 1960.

Prif gymeriad y nofel yw'r emynyddes enwog Ann Griffiths, "Y Ferch o Ddolwar Fach" ym Maldwyn, Powys. Mae'r "llyfr cownt", sef dyddiadur ysbeidiol (a dychmygol) yr emynyddes am y cyfnod o 1796 hyd 1805. Mae'r llyfr yn canolbwyntio ar y cyfnod rhwng 1796 a 1799, adeg o gyffro mawr yng Nghymru a gweddill Ewrop oherwydd digwyddiadau'r Chwyldro Ffrengig. Ond er bod hynny'n rhoi cyd-destun ehangach i'r nofel, ei phrif thema yw teimladau a phrofiadau'r ferch ifanc (Ann Thomas cyn ei phriodi) a'r hyn a'i hysbrydolodd i ddechrau cyfansoddi emynau.

Yn ôl y beirniad Stephen J. Williams:

Fe lwyddodd... i ail-greu byd Ann Thomas (Griffiths) o'r defnyddiau sy'n hysbys ac yn gredadwy, ac o'i darfelydd artistig ei hun, gan ddynodi'n gynnil risiau pererindod ysbrydol yr emynyddes.